Gdańska Dolina Biotechnologii

Pomimo pandemii sektor biotechnologii postawił na dynamiczny rozwój. Rezydenci Gdańskiego Parku Naukowo-Technologicznego, jednego z największych ośrodków skupiających branżę biotechnologiczną na Pomorzu, rozwijają się, zwiększając konkurencyjność na rynku.

Gdański Park Naukowo-Technologiczny (GPN-T), zarządzany przez Pomorską Specjalną Strefę Ekonomiczną (PSSE) to przede wszystkim przestrzeń dla start-upów i infrastruktura B+R niezbędna dla rozwoju firm z branży life science, ICT oraz przemysłu 4.0. To właśnie w tym miejscu swoje laboratoria mają m.in. Polpharma Biologics, BLIRT czy Eurofins Dermscan. Firmy, które wybrały tę lokalizację, mają możliwość korzystania nie tylko z oferty Parku, ale także ze wsparcia Polskiej Strefy Inwestycji.

Przykładem spektakularnego rozwoju firm parkowych jest BLIRT producent enzymów i odczynników wykorzystywanych w testach diagnostycznych. Spółka zwiększyła swoją produkcję sześciokrotnie, osiągając w III kwartale bieżącego roku przychody na poziomie 14,8 mln zł, a ponadto zwiększyła przestrzeń laboratoryjno-produkcyjną w GPN-T i zatrudnienie.

- Koronawirus to zwiastun nowych trendów w diagnostyce. Eksperci twierdzą, że produkcja elementów diagnostyki bazującej na biologii molekularnej utrzyma się na wysokim poziomie długo po Covid - mówi wiceprezes BLIRT S.A. Tomasz Wrzesiński.
- Inwestycje w tej branży są bardzo ryzykowne, a zyski, choć wysokie, pojawią się w perspektywie długofalowej. Dlatego tak istotna jest dostępność dotacji ze środków publicznych - podkreśla Radosław Wika, dyrektor Gdańskiego Parku Naukowo-Technologicznego.
Z takiego wsparcia korzysta m.in. firma QSAR Lab, która oferuje specjalistyczne usługi z zakresu chemii obliczeniowej i toksykologii. Ta innowacyjna spółka specjalizuje się również w tworzeniu użytecznych narzędzi chemoinformatycznych poprzez wdrażanie sztucznej inteligencji i metod uczenia maszynowego. QSAR Lab bierze udział w realizacji aż pięciu projektów B+R, dotyczących głównie oceny bezpieczeństwa nanomateriałów (PATROLS, RiskGONE, NanoSolveIT, CompSafeNano, DIAGONAL) finansowanych z programu ramowego UE HORIZON 2020.

Park tworzy również przestrzeń dla najnowocześniejszego w Europie Wschodniej Centrum Badawczo-Rozwojowego Polpharmy Biologics - największej polskiej firmy biotechnologicznej. To tutaj niemal pół tysiąca najlepszych specjalistów z Polski i z zagranicy prowadzi badania nad rozwojem i produkcją nowoczesnych leków. Grupę Polpharma Biologics tworzą trzy kompetencyjnie uzupełniające się jednostki: bezkonkurencyjne centrum badawczo-rozwojowe w Gdańsku, najnowocześniejsza w Europie fabryka biotechnologiczna w Duchnicach pod Warszawą oraz centrum innowacji w holenderskim Utrechcie. Niezawodna kooperacja tych podmiotów oferuje najbardziej wymagającym, globalnym partnerom w pełni zintegrowany łańcuch usług biotechnologicznych, począwszy od rozwoju linii komórkowych, a skończywszy na dostarczaniu produktów gotowych do sprzedaży.

W dziedzinie biotechnologii sukcesy osiąga również Eurofins Dermscan Poland, wykonująca kompleksowe badania kosmetyków, chemii lekkiej, suplementów diety oraz wyrobów medycznych.

- Prowadzimy badania zarówno in vivo - w Centrum Badań Klinicznych, jak i in vitro - w Laboratorium Badawczym, które powstało w ramach współpracy z PSSE i GPNT - mówi Claire Borówka, dyrektor zarządzający Eurofins Dermscan Poland.
W pracowni in vitro prowadzone są badania toksyczności i właściwości drażniących produktów, wykorzystujące hodowle komórkowe oraz rekonstruowane modele tkankowe (trójwymiarowy model ludzkiego naskórka lub nabłonka). Wśród usług pracowni mikrobiologicznej znajduje się m.in. analiza czystości mikrobiologicznej produktów czy badanie skuteczności środków dezynfekujących.

Imponujące są także działania Parkowych start-upów - firma Chitone sp. z o. o. skomercjalizowała innowacyjną technologię wytwarzania hydrożelu chitozanu przy wykorzystaniu kwasu węglowego. Ta technologia została opracowana w laboratoriach Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej w celu wytwarzania nowoczesnych materiałów opatrunkowych. Rozwiązania, na które Spółka pozyskała 25 mln zł finansowania od inwestorów prywatnych, a także ze środków NCBR, kierowane są na rynek kosmetyczny i rolno-spożywczy.

Z kolei firma Recepton realizuje projekty ukierunkowane na opracowanie innowacyjnych cząsteczek terapeutycznych przeznaczonych do immunoterapii, dynamicznie rozwijającego się obszaru nowoczesnego leczenia nowotworów. Aktualnie spółka realizuje dofinansowany w ramach POIR projekt rozwoju platformy technologicznej dla związków małocząsteczkowych celujących w kluczowe receptory układu immunologicznego. Immuno-onkologia to nowy i dynamicznie rozwijający się obszar nowoczesnych terapii przeciwnowotworowych nagrodzony Nagrodą Nobla w 2018 r.

Gdańską Dolinę Biotechnologiczną tworzy również Instytut Biotechnologii i Medycyny Molekularnej. IBMM jest niezależną instytucją badawczą tworzącą elitarne centrum badań biomedycznych. W celu prowadzenia nowatorskich projektów IBMM rozwija sieć współpracy z licznymi jednostkami krajowymi i zagranicznymi oraz aktywnie pozyskuje finansowanie dla prowadzonych projektów. Zakres tematyczny działalności IBMM obejmuje m.in. biotechnologię, medycynę, diagnostykę, biologię molekularną oraz inżynierię materiałową.

Gdański Park jest również miejscem rozwoju dla nowo powstałych przedsiębiorstw. Aronpharma  opracowuje nowatorskie produkty bazujące na naturalnych ekstraktach roślinnych pozyskiwanych z owoców jagodowych bogatych w polifenole oraz prowadzi szereg projektów badawczych współfinansowanych z NCBR oraz ARP, m.in. wspierających leczenie osób z cukrzycą oraz osób zmagających się ze skutkami ubocznymi leczenia radio- i chemioterapią. Na początku roku 2021 firma rozpoczyna kolejny projekt związany z opracowaniem skutecznej terapii naturalnego wzmocnienia układu odpornościowego jako sposobu zapobiegania zakażeniu koronawirusem SARS-CoV-2 oraz łagodzeniem powikłań związanych z przebiegiem choroby COVID-19.

W laboratorium firmy Herbiopharm prowadzone są badania nad substancjami aktywnymi do zastosowania m.in. w przyjaznych dla odbiorcy i środowiska kosmetykach czy też środkach przeciwdrobnoustrojowych. OliveLab tworzy produkty w których wykorzystuje najnowsze osiągnięcia kosmetologii łącząc skuteczność z naturą i bezpieczeństwem. Produkcją wyrobów kosmetycznych zajmuje się również Quantum Satis.

Przykładem przedsiębiorstwa łączącego dzięki swoim działaniom medycynę i edukację jest AssisTech. Flagowe rozwiązanie oferowane przez AssisTech - system C-Eye, bazując na technologii śledzenia wzroku, umożliwia pacjentom z problemami neurologicznymi rehabilitację i komunikację.

- Nasz najnowszy produkt - eyeLearn - wychodzi naprzeciw potrzebom dzieci niepełnosprawnych, których dostęp do terapii i edukacji został utrudniony w związku z obecną sytuacją epidemiczną - dodaje prezes AssisTech, pan Bartosz Kunka.
Warunkiem sukcesu wymienionych przedsiębiorstw jest unikatowy pomysł, wysoce wyspecjalizowana kadra, ale także ekosystem, w którym się rozwijają.

- PSSE oprócz zapewnienia instrumentów wsparcia Polskiej Strefy Inwestycji oraz zaplecza technologicznego Gdańskiego Parku odpowiada także za sieciowanie podmiotów i networking branży biotechnologicznej, co osiąga poprzez cykliczną organizację Biotech Daily - konferencji o tematyce life science, która odbyła się 10 grudnia - podsumowuje Przemysław Sztandera, prezes Zarządu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.