Z toksycznej zabawki zostaje tylko para

Z pozoru niewinnie wyglądające zabawki mogą stanowić duże zagrożenie dla najmłodszych. Szczególnie, jeśli są to podróbki, które trafiają na rynek bez odpowiednich atestów i certyfikatów. Służby Celno-Skarbowe co jakiś czas konfiskują takie produkty, które potem trzeba zutylizować. Gdańsk posiada nowoczesny zakład, w którym takie procesy odbywają się w sposób ekologiczny.

Chociaż błyszczą, świecą i zachęcają, aby kupić je dzieciom, to powinniśmy mieć się na baczności. Szczególnie w sezonie urlopowym, kiedy błyskotki i drobne pamiątki nabywamy na lokalnych bazarach, bez szczegółowych etykiet i certyfikatów.

W zeszłym miesiącu funkcjonariusze pomorskiej Służby Celno-Skarbowej wykryli prawie 200 opakowań podrobionych zabawek, które były oferowane do sprzedaży na jednym ze stoisk w Ustce. Skala procederu jest zaskakująco duża.

Wiele prób wprowadzenia na rynek nielegalnych zabawek

- Nielegalny przywóz oraz handel towarami podrabianymi stale rośnie. Dotyczy to również produktów przeznaczonych dla dzieci. Od stycznia do maja tego roku funkcjonariusze pomorskiej Krajowej Administracji Skarbowej odnotowali 41 przypadków wprowadzenia na rynek "zakazanego" asortymentu dziecięcego (zabawki, ubrania). Funkcjonariusze zatrzymując podrobione towary, chronią nie tylko własność intelektualną, ale również konsumentów. Większość rekwirowanych rzeczy nie spełnia żadnych norm bezpieczeństwa i jest potencjalnie niebezpieczna dla zdrowia - mówi st. rachm. Sebastian Pakalski, rzecznik prasowy Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku.
Towary przeznaczone do zniszczenia gromadzone są w magazynie likwidacyjnym. Fizycznego zniszczenia dokonuje się w wyspecjalizowanej firmie, która musi posiadać odpowiednie uprawnienia do tego rodzaju działalności wydane przez właściwy Urząd Marszałkowski.

Wybór firmy następuje na podstawie zapytania ofertowego w oparciu o kryteria cenowe oraz możliwości techniczne niszczenia i utylizacji towarów.

- Niszczenie towarów odbywa się metodami, które powoduje całkowitą i nieodwracalną utratę wartości użytkowej oraz uniemożliwia odzyskanie zniszczonych towarów. Kontrolę procesu niszczenia towarów sprawuje komisja ds. zniszczenia towarów wyznaczona przez Naczelnika Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni - dodaje rzecznik.
Na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów znajdziemy cały szereg raportów dotyczących zabawek. Ostatnie zestawienie sporządzone tuż przed Dniem Dziecka niestety nie napawa optymizmem. Wciąż na rynku pojawiają się produkty źle oznakowane i niebezpieczne.

Jak czytamy w komunikacie, laboratorium UOKiK w Lublinie zbadało próbki 40 zabawek pod kątem bezpieczeństwa i zakwestionowało dziewięć z nich (22,5 proc.). Podczas kontroli skupiono się głównie na dostępie do baterii oraz poziomie emisji dźwięków. Co ciekawe, jak wynika z danych opierających się na działaniach celników, najwięcej zabawek sprowadzanych jest drogą morską i często trafia do Gdańska.

Co złego czai się w zabawkach?

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry staje się coraz częstszym problemem zdrowotnym. Niestety tego typu zmiany skórne zdarzają się również wśród dzieci. Jak zapewniają dermatolodzy, wpływ na to mogą mieć zabawki, zawierające potencjalnie uczulające substancje wykorzystywane do ich produkcji.

Na liście najczęstszych alergenów znajdują się m.in. nikiel, chrom, kobalt. Niebezpieczne dla zdrowia mogą być farby z ołowiem czy polichlorek winylu. W używanych materiałach, jak również stosowanych barwnikach może być o wiele więcej alergenów, niż te które są dostępne w tradycyjnych testach płatkowych, wykorzystywanych w diagnostyce alergii kontaktowej.

Naszą uwagę powinny zwrócić zbyt intensywne kolory i charakterystyczny zapach materiału, z którego zabawki są wykonane. Jak wynika z danych witryny PubMed, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry najczęściej powodują urządzenia elektroniczne i zawarty w nich nikiel oraz chrom, jak i produkty typu masy plastyczne i plasteliny.

Zagrożenie mogą stanowić także niektóre ftalany, znajdujące się na liście produktów zakazanych w Unii Europejskiej.

W sumie, w ciągu ostatnich czterech lat, laboratorium UOKiK przebadało 549 próbek pobranych przez inspektorów IH na rynku, stwierdzając przekroczenie dopuszczalnego stężenia ftalanów w 122 z nich (ok. 22 proc.).

Najczęściej ftalany mogą pojawić się w lalkach, gryzakach czy zabawkach do kąpieli, które wykonane są z PCW. Co gorsze, PCW nie posiada charakterystycznego zapachu i jaskrawej kolorystyki, a więc nie można go w ten sposób wykryć. Dlatego tak ważne jest, by wybierając zabawki dla dzieci zwracać uwagę na odpowiednie atesty i certyfikaty, potwierdzające ich jakość i przeznaczenie. Warto sprawdzić czy znak CE jest umieszczony w sposób widoczny, czytelny i trwały na zabawce lub jej opakowaniu.

Ekologiczna utylizacja zagrożeń w Port Service

Szkodliwe i toksyczne zabawki trafiają do znajdującej się w Gdańsku firmy Port Service. To jedno z nielicznych miejsc w Polsce, w którym unieszkodliwiane są tzw. odpady niebezpieczne (m.in. odpady medyczne, w tym odpady zawierające żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny czy przeterminowane leki, a nawet zarekwirowane przez policję substancje odurzające). W jaki sposób odbywa się utylizacja?

- Posiadamy specjalistyczne instalacje spełniające rygorystyczne wymagania prawne, dzięki którym utylizacja przebiega bezpiecznie - mówi Anna Lewandowska, rzecznik prasowy Port Service. - Proces utylizacji polega na obróbce termicznej, w której dzięki wysokiej temperaturze, długiemu okresowi przebywania odpadów w strefie spalania oraz kontrolowanej ilości powietrza, zniszczeniu ulegają wszystkie organiczne substancje szkodliwe.
Podczas termicznej obróbki redukuje się w 90 proc. masa i objętość odpadu, co w efekcie zmniejsza ich negatywny wpływ na otaczające nas środowisko, czyli glebę, wodę i powietrze. Sama utylizacja wykonywana jest w sposób bezpieczny dla lokalnego środowiska.

W firmie znajduje się jeden z najnowocześniejszych systemów oczyszczania gazów odlotowych. System ciągłego pomiaru parametrów spalin na bieżąco dokonuje obliczeń wielu konkretnych parametrów m.in. pyłu, tlenku węgla, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu itd. Dzięki temu możliwa jest stała kontrola jakości emitowanych do atmosfery gazów, co w efekcie powoduje, że proces utylizacji nie jest uciążliwy dla okolicznej społeczności i nie wpływa negatywnie na jakość powietrza.