Posiadanie dwóch umów z jednym pracodawcą może generować wątpliwości w przypadku zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego. Z pytaniem, które wynagrodzenie wlicza się wtedy do jego podstawy zwróciła się do nas czytelniczka.
W firmie, w której pracuję, zatrudniona jestem na dwie umowy - jedna to umowa o pracę, druga zlecenie. Wynagrodzenie jest również podzielone. Jednak idąc np. na zwolnienie lekarskie, 20 proc. wynagrodzenia jest potrącane z obu pensji (a nie brak zapłaty za dni, w których mnie nie było w przypadku umowy zlecenia). Czy idąc na urlop macierzyński wypłacane będzie wynagrodzenie z obu części, czy tylko z tej przysługującej z umowy o pracę?Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna - radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.
Prawo do otrzymywania zasiłku macierzyńskiego może przysługiwać tym osobom, które są objęte ubezpieczeniem społecznym z tytułu choroby i macierzyństwa (tzw. ubezpieczenie chorobowe). W zależności m.in. od podstawy zatrudnienia czy osiąganego przychodu, dana osoba może podlegać temu ubezpieczeniu obowiązkowo, dobrowolnie na swój wniosek lub w ogóle nie mieć takiej możliwości. Nie można podlegać ubezpieczeniu chorobowemu, jeżeli ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlega się tylko dobrowolnie.
Osoby zatrudnione na umowę o pracę podlegają obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym, w tym również ubezpieczeniu chorobowemu. Oznacza to z jednej strony, że niezależnie od woli pracownika pracodawca ma obowiązek pomniejszać wynagrodzenie pracownika i odprowadzać w jego imieniu składki na ubezpieczenie chorobowe, a z drugiej strony - że w razie choroby i macierzyństwa pracownikowi będą przysługiwały świadczenia z tego ubezpieczenia w wysokości i na warunkach określonych szczegółowo w przepisach - w tym m.in. zasiłek chorobowy czy zasiłek macierzyński.
więcej niż jedną umowę
15%
prowadzę działalność gospodarczą
9%
Co do zasady osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych, jak np. umowa zlecenia, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, z wyjątkiem ubezpieczenia chorobowego, któremu podlegają dobrowolnie. Jeżeli chcą przystąpić do tego ubezpieczenia, to powinny złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o objęcie takim ubezpieczeniem. Wniosek powinien złożyć płatnik składek, więc jeżeli zatrudniony sam odprowadza składki (gdy np. świadczy usługi w ramach własnej działalności gospodarczej), to sam musi złożyć taki wniosek, gdy składki są odprowadzane przez zleceniodawcę - to wniosek musi być złożony za jego pośrednictwem.
Sytuacja może się zmienić, gdy dana osoba jest zatrudniona w oparciu o kilka umów, wówczas dochodzi do zbiegu tytułów ubezpieczeń. Zasadą jest, że w takich przypadkach obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega się tylko z tytułów określanych mianem bezwzględnych, do których zaliczana jest umowa o pracę (umowa zlecenia do nich nie należy). Warunkiem jest jednak, aby otrzymywane wynagrodzenie za pracę, będące podstawą wymiaru składki, wynosiło nie mniej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Innymi słowy, jeżeli pracownik z tytułu umowy o pracę otrzymuje minimalne wynagrodzenie, to z tytułu umowy zlecenia pracownik będzie podlegał ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu tylko dobrowolnie, a wówczas nie będzie miał możliwości zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego. W takim przypadku składki na ubezpieczenie chorobowe będą potrącane tylko z wynagrodzenia za pracę i jednocześnie wysokość świadczeń w przypadku choroby i macierzyństwa będzie zależna tylko od wysokości wynagrodzenia za pracę.
Z kolei, jeżeli pracownik jest zatrudniony na część etatu i otrzymywane wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę jest niższe od minimalnego wynagrodzenia, to z tytułu umowy zlecenia będzie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu oraz wówczas będzie mógł podlegać ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie. Jeżeli pracownik złoży taki wniosek, składki na ubezpieczenie będą potrącane z obu wynagrodzeń, a świadczenia z ubezpieczenia będą liczone również na podstawie wynagrodzeń otrzymywanych z obu umów.
Należy również zwrócić uwagę na szczególną sytuację, tj. gdy umowa zlecenia jest zawierana z dotychczasowym pracodawcą. Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się również osobę wykonującą pracę na podstawie m.in. umowy zlecenia, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. W związku z powyższym, w przypadku wykonywania dodatkowego zlecenia z własnym pracodawcą, zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę. W takiej sytuacji składki na wszystkie ubezpieczenia społeczne są potrącane zarówno z wynagrodzenia z umowy o pracę, jak i z umowy zlecenia, a podstawą wymiaru świadczeń z ubezpieczenia chorobowego będzie wynagrodzenie otrzymywane z obu zawartych umów.
Podsumowując,
skoro czytelniczka wykonuje zlecenie na rzecz swojego pracodawcy, to otrzyma ona zasiłek macierzyński w wysokości zależnej od łącznej wysokości wynagrodzenia z umowy o pracę oraz wynagrodzenia z umowy zlecenia. Podstawą wymiaru zasiłku jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
W okresie urlopu macierzyńskiego zasiłek wynosi 100 proc. podstawy wymiaru, a w trakcie urlopu rodzicielskiego przy urodzeniu jednego dziecka - 100 proc. podstawy wymiaru przez pierwsze 6 tygodni i 60 proc. podstawy wymiaru przez pozostały czas urlopu. Jeżeli jednak w ciągu 21 dni od urodzenia dziecka ubezpieczona złoży wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, to przez cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego zasiłek będzie wynosił 80 proc. podstawy wymiaru.
Porady prawnika
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy