- Mieszkając przez rok w pobliżu elektrowni jądrowej, człowiek otrzyma podobną dawkę promieniowania, co wypijając kilka szklanek mleka, ponieważ nawet mleko zawiera niewielkie ilości naturalnie występujących substancji promieniotwórczych - rozmawiamy z Krzysztofem Fornalskim, ekspertem ds. Ochrony Radiologicznej Polskich Elektrowni Jądrowych.
Trojmiasto.pl: Ostatnio podjęta uchwała rządu RP w sprawie wyboru partnera technologicznego - amerykańskiego Westinghouse'a - dla budowy pierwszej elektrowni jądrowej w naszym kraju, która ma powstać na Pomorzu, to niewątpliwie sygnał, że proces inwestycyjny przechodzi w kolejną fazę. Jakie procedury czy też technologie stosowane w energetyce jądrowej zapewnią bezpieczeństwo funkcjonowania tej elektrowni jądrowej, której budowa jest planowana?Krzysztof Fornalski, ekspert ds. ochrony radiologicznej Polskich Elektrowni Jądrowych: Polska, wybierając amerykańską technologię, zdecydowała tym samym, że w pierwszej elektrowni jądrowej, która ma powstać na Pomorzu, będą zastosowane reaktory wodne ciśnieniowe PWR [Pressurized Water Reactor - przyp. red.]. AP1000 generacji III+. Zarówno rdzeń, zbiornik ciśnieniowy, jak i pozostałe elementy reaktora AP1000 są dość podobne do poprzednich konstrukcji PWR firmy Westinghouse, ale jednocześnie wprowadzono też istotne ulepszenia w celu jeszcze większego bezpieczeństwa i zwiększenia wykorzystania paliwa jądrowego. Co ważne, przyszłe reaktory jądrowe, które będą pracować na Pomorzu, jako reaktory generacji III+ spełniają wszystkie najwyższe światowe standardy bezpieczeństwa i jako jedyne mają pasywne systemy bezpieczeństwa. Ich technologia oparta jest na wykorzystywaniu naturalnych sił i zjawisk, np. takich jak grawitacja. Dzięki temu systemy te są niezawodne niezależnie od działań człowieka.
A co z promieniowaniem? Czy promieniowanie pochodzące z elektrowni nie będzie niebezpieczne dla ludzi i środowiska?- Choć od lat naukowcy starają się zwalczać ten mit, to promieniowanie ma wciąż bardzo złą sławę - i często niesłusznie kojarzy się z czymś niebezpiecznym, czego powinniśmy unikać. Warto jednak pamiętać, że nie samo promieniowanie jonizujące, które występuje w naturze wszechobecnie, może być szkodliwe dla człowieka, lecz wielkość przyjętej dawki w określonym czasie. Tak samo jest zresztą z wieloma innymi zjawiskami czy substancjami, bo przecież nawet zwykła woda spożyta w zbyt dużej ilości okaże dla nas negatywna w skutkach. Jeśli natomiast chodzi o elektrownię jądrową, to wieloletnie programy badawcze dotyczące pomiarów poziomu promieniowania wokół elektrowni jądrowych oraz jego wpływu na zdrowie okolicznej społeczności wykazały, że średnia roczna dawka promieniowania otrzymywana przez osoby mieszkające w pobliżu tego typu obiektu nie przekracza 0,002 milisiwerta (mSv) rocznie. To oznacza, że mieszkając przez rok w pobliżu elektrowni jądrowej, człowiek otrzyma podobną dawkę promieniowania, co wypijając kilka szklanek mleka, ponieważ nawet mleko zawiera niewielkie ilości naturalnie występujących substancji promieniotwórczych.
Jak bardzo zmieniła się technologia od czasów Czarnobyla? Czy obecnie budowane elektrownie można porównać do budowanych w tamtych czasach?- Nie, dzisiejsze elektrownie jądrowe to zupełnie inne konstrukcje niż elektrownia czarnobylska. Należy wziąć pod uwagę fakt, że energetyka jądrowa nie jest już nową dziedziną, a w swojej 70-letniej historii sektor ten był stale unowocześniany i rozwijany. Specjaliści i eksperci zajmujący się energetyką jądrową mają więc dziś odpowiednie umiejętności i wiedzę o tym, jak budować tego typu obiekty, by były bezpieczne dla okolicznych mieszkańców i przyrody. Co ciekawe, to właśnie
energetyka jądrowa ma obecnie najniższy spośród wszystkich technologii wytwarzania energii elektrycznej wskaźnik wypadkowości.
Niestety przez ostatnie dziesięciolecia istnienia energetyki jądrowej powstało wiele mitów z nią związanych. Wywołują one niepoparty faktami strach oraz sprzeciw wobec tego, co stanowi ekologiczne, bezpieczne i stabilne źródło uzyskiwania energii. Dlatego tak ważnym jest, by wiedzę o atomie opierać na rzetelnych i sprawdzonych informacjach.
Obawy wobec rozwoju energetyki jądrowej wynikają często z braku zaufania do bezawaryjności konstrukcji elektrowni jądrowej. Prawdą natomiast jest, że wysoki stopień bezpieczeństwa eksploatacji elektrowni jądrowych zapewniają wypracowane przez dziesięciolecia procedury bezpieczeństwa oraz bardzo liczne systemy technicznych zabezpieczeń. Tak jak już powiedziałem, reaktory, których budowa jest planowana w Polsce, posiadają wielopoziomowe systemy bezpieczeństwa, działające niezależnie od siebie. Do najważniejszych z nich należą m.in.: system zabezpieczeń i monitoringu reaktora, który zapewni jego automatyczne wyłączenie, w razie gdyby wielkości parametrów technologicznych przekroczyły określone limity bezpieczeństwa oraz pasywny system chłodzenia reaktora, zapewniający jego efektywne chłodzenie.
A kto wybuduje tę elektrownię jądrową? Czy Polska ma zasoby, by brać udział w jej budowie?- Udział krajowego przemysłu w budowie elektrowni jądrowej to kolejny temat, który ostatnio dość często przewija się przez media. Otóż tak, Polacy mają doświadczenie, które jak najbardziej może być wykorzystane przy planowanej budowie elektrowni jądrowej na Pomorzu. Co więcej,
do tej pory wybudowano w naszym kraju aż pięć małych badawczych reaktorów jądrowych, z czego jeden działa do dziś - znajduje się niecałe 35 km od Warszawy w Otwocku-Świerku, w którym na co dzień już od blisko 50 lat produkuje się izotopy promieniotwórcze wykorzystywane do produkcji radiofarmaceutyków, ratujących życie i zdrowie pacjentów ze schorzeniami nowotworowymi. Co więcej, w ostatnich dziecięciu latach aż blisko 80 przedstawicieli polskiego przemysłu było zaangażowanych w projekty jądrowe w 26 krajach na całym świecie - od Stanów Zjednoczonych, przez Finlandię czy Indie aż po Japonię - i kolejnych 250 firm jest gotowych dołączyć do tego grona, dostarczając produkty i usługi najwyższej jakości. Jak pokazują doświadczenia innych krajów, które posiadają tego typu obiekty, na etapie prac przygotowawczych zatrudnienie znajdują głównie pracownicy z lokalnego lub regionalnego rynku pracy - podczas budowy elektrowni poszukiwani są pracownicy różnych specjalności, w tym np.: robotnicy, monterzy, spawacze, operatorzy koparek, kierowcy zawodowi czy też kadra zarządzająca. Miejsc pracy przy elektrowni będzie więc bardzo dużo i będą poszukiwane osoby o bardzo różnych kompetencjach. Do tego nie wolno zapominać o wszelkich usługach, handlu i zapewnieniu długofalowego zakwaterowania na czas budowy. To realne korzyści i benefity dla lokalnej społeczności, przedsiębiorców.
Filmy