- 1 Unimot rozbuduje bazę paliwową w Porcie Gdańsk (29 opinii)
- 2 Zużywamy coraz więcej energii (143 opinie)
- 3 "Uśmiechnięty" kolos w Porcie Gdynia (70 opinii)
- 4 Historia o "Gdyńkongu" uderza w Port Zewnętrzny (118 opinii)
- 5 Blisko 28 mln zł za 4 kluby fitness (60 opinii)
- 6 Gra Manor Lords światowym hitem (47 opinii)
Maksymalna liczba zmian nocnych w miesiącu
Praca w nocy bywa obciążająca psychicznie i fizycznie. W jaki sposób regulują ją przepisy prawa?
Chciałbym dowiedzieć się, ile zmian nocnych może mieć pracownik w jednym miesiącu. Dostałem polecenie pracy w innych placówkach firmy i mój grafik uwzględnia same noce, np. pracę od 19:30 do 3:30. Czy zgodne z prawem jest, żebym pracował tak aż 23 dni w miesiącu?
Na pytanie odpowiada Tomasz Siemoński, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego - Tomasz Siemoński.
Praca w nocy ze względu na jej szczególną uciążliwość od dawna podlega ograniczeniom wywodzącym się zarówno z prawa międzynarodowego, jak i europejskiego. Warto jednak wskazać, iż ograniczenia te mają charakter wyłącznie podmiotowy co oznacza, iż jako dopuszczalne można uznać takie ustalenia, które zobowiązują pracownika do wykonywania obowiązków w porze nocnej nawet przez cały miesiąc.
Zgodnie z art. 1517§ 1 Kodeksu pracy pora nocna obejmuje osiem godzin między godzinami 21 a 7. Szczegółowego określenia godzin początku i końca pory nocnej dokonuje pracodawca, samodzielnie albo w porozumieniu z zakładową organizacją związkową. Przedmiotowe ustalenie powinno zostać wskazane w układzie zbiorowym pracy, regulaminie lub obwieszczeniu. W przypadku, gdy takiego ustalenia nie dokonano, przyjmuje się, iż pora nocna u danego pracodawcy obowiązuje przez cały 10-godzinny okres wskazany w Kodeksie pracy - od godziny 21 do 7. Należy jednak zaznaczyć, iż pracodawca dysponuje swobodą określenia pory nocnej dla określonych działów, a nawet poszczególnych pracowników. Takie określenie nie może mieć jednak charakteru dyskryminującego.
Więcej porad prawnych w naszym serwisie
Z kolei za pracownika pracującego w nocy uznaje się osobę, której rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej trzy godziny pracy w porze nocnej lub której co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną. Co prawda, jak wskazuje art. 1517§ 3 k.p. czas pracy pracującego w nocy nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym, niemniej jednak nie dotyczy to pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy i przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
Należy jednak pamiętać, iż całkowitym zakazem objęte jest zatrudnianie w porze nocnej kobiet w ciąży i pracowników młodocianych. Jeżeli chodzi o kobiety w ciąży zakaz ten w sposób jasny został sformułowany w art. 178 § 1 k.p. Ponadto zgodnie z treścią art. 1781 k.p. pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej; w razie braku takich możliwości pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy. W tym ostatnim przypadku pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zgodnie z art. 203 § k.p. pracownika młodocianego nie wolno zatrudniać w porze nocnej. Pora nocna dla tej kategorii pracowników obejmuje godziny między 22 a 6, a dla osób które nie ukończyły 16 lat pora nocna rozpoczyna się o godzinie 20.
Co do zasady zakazane jest również zatrudnianie w porze nocnej osób niepełnosprawnych i pracowników sprawujących opiekę nad dzieckiem do lat czterech. W pierwszym przypadku, zakaz ten może zostać uchylony, jeżeli na wykonywanie takiej pracy wyrazi zgodę lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną. Zgodę taką wydaje się wyłącznie na wniosek osoby niepełnosprawnej. Osoba sprawująca opiekę na dzieckiem do lat czterech może wykonywać pracę w porze nocnej tylko i wyłącznie za jej zgodą, przy czym zgoda ta może być udzielona ogólnie, dotyczyć określonego okresu, a nawet wyrażana incydentalnie (w razie potrzeb) i co warto podkreślić - zawsze może być cofnięta. Jeżeli dziecko ma oboje rodziców z wskazanego uprawnienia może korzystać tylko jedno z nich.
Znajdź pracę w Trójmieście
Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje zgodnie z art. 1518 k.p. dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20 proc. stawki godzinowej, wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. W stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy, dodatek powyższy może być zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.
Na zakończenie warto wskazać, iż pracodawca zobowiązany jest do informowania właściwego okręgowego inspektora pracy o zatrudnianiu pracowników pracujących w nocy, niemniej jednak obowiązek ten powstaje dopiero wtedy, gdy stosowny wniosek zostanie złożony przez samego pracownika.
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl
O autorze
Tomasz Siemoński
radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Siemoński
Miejsca
Opinie (78) 6 zablokowanych
-
2019-08-15 21:09
(3)
cytując premiera mają za..........ć za miskę ryżu
- 33 5
-
2019-08-15 21:20
(2)
Za rudego dygales po 6zl/h bez umowy.
- 6 8
-
2019-08-15 21:38
dygałem za 3,50
- 5 3
-
2019-08-15 21:25
ale miska ryżu była tańsza
- 16 1
-
2019-08-15 21:29
dla lekarzy to normalka
i nikomu to nie przeszkadza i wszystko jest zgodne z prawem
- 7 2
-
2019-08-15 21:23
praca w FM dotyczy pracownikow ochrony(rencistow) kto tym ludziom pomoze????
- 9 0
-
2019-08-15 12:37
W Polsce dodatek do pracy w porze nocnej jest śmiesznie niski (2)
Nadal jest to 20% stawki godzinowej liczonej z minimalnego wynagrodzenia na pracę (ok. 2 PLN netto)
Dlaczego nie jest to płatne od stawki jaką dany pracownik ma w umowie?
Skostniałe przepisy PRL nadal istnieją w Prawie Pracy.
Gdzie nam do zachodu np. Francji. gdzie za nocki można nieźle zarobić.- 98 1
-
2019-08-15 21:21
bo jedyny atut polskiego Janusza przedsiębiorcy w starciu z zachodem to tania, wręcz niewolnicza siła robocza
jak nie rodzima, to sprowadzona zza Bugu
- 14 0
-
2019-08-15 14:03
I tak w umowie większość ma najniższą krajową... Przecież Janusz nie będzie sobie jakiś niepotrzebnych kosztów robić.
- 8 7
-
2019-08-15 19:50
Najgorzej jak nie ma leżanki, aby odpocząć
Raz jest robota, a raz czuwanie. Pracodawca nie pozwala mieć karimaty do chwilowego odpoczynku. Do czasu aż zmęczony pracownik popełni błąd. Trzeba zmienić pracę.
- 30 1
-
2019-08-15 13:41
Pracowałem przez 3 lata w systemie 3 zmianowym. (3)
Zanim podjąłem się tej pracy, wiedziałem że nocna zmiana nie jest dla mnie. Pierwsza "nocka" zawsze mijała w miarę spokojnie ale każda kolejna to byłą walka o przeżycie. Po 3 godzinach zaczynał się kryzys. Picie kawy i napojów energetyzujących pomagało tylko przez chwilę. Później przez te używki dochodziły zawroty głowy i mdłości. Jest taki sławny badacz, specjalista od snu Matthew Walker. Słuchałem kiedyś jego rozmowy w podcaście Joe Rogan Experience. Jak twierdzi Matthew podpierając swoją wiedzę wieloletnimi badaniami nad snem, jeśli pracujemy w nocy to nasz mózg się nie regeneruje. Miliony lat ewolucji człowieka sprawiły że w nocy w czasie snu zachodzą procesy które nie są możliwe w czasie odsypiana za dnia. Jego wnioski są takie że praca w nocy bardzo naraża nas na poważnie choroby a w szczególności raka. Z pewnością dla wielu, którzy będą zmuszeni do pracy w nocnych godzinach, będzie to wielka motywacja by zmienić zawód i wyrwać się z tego bardzo niezdrowego trybu życia, jakim jest praca w nocy.
- 64 7
-
2019-08-15 16:21
To Amerykanie mają przes*ane
Oni całe życie pracują jak u nas jest noc.
- 16 2
-
2019-08-15 15:21
(1)
Są zawody gdzie dyżury nocne są koniecznością ale zgodzę się z tobą,ze odsypiając dyżur nocny za dnia organizm się nie regeneruje a wszelkie czynnosci zajmują więcej czasu
- 15 0
-
2019-08-15 15:44
Zależy od organizmu ja bardziej wolę nocki niż jaka kolwiek inna zmiane. I bardziej jestem wypoczęty po 5h spania w dzień niż po 8 w nocy.
- 6 1
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.