• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Czy pracownikowi biurowemu można kazać sprzątać?

Tomasz Siemoński
17 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (162)
Najnowszy artykuł na ten temat Szkolenie po nocnej zmianie. Czy to legalne?
Obowiązek dbania przez pracownika o porządek i ład w miejscu pracy ogranicza się w zasadzie do utrzymania w czystości swojego najbliższego otoczenia pracy - tj. biurka, komputera, szafek. Obowiązek dbania przez pracownika o porządek i ład w miejscu pracy ogranicza się w zasadzie do utrzymania w czystości swojego najbliższego otoczenia pracy - tj. biurka, komputera, szafek.

Decydując się na pracę w danej firmie, mamy wyobrażenie na temat zakresu obowiązków, który będzie na nas czekał. Bywa jednak, że wyobrażenia te rozmijają się z rzeczywistością. Czy pracodawca może kazać nam robić rzeczy niezwiązane z naszym stanowiskiem i wykształceniem?



Porady prawne w serwisie Praca



Jestem zatrudniona w prywatnej firmie jako pracownik biurowo-administracyjny. Moim miejscem pracy jest recepcja. Niedawno skończyłam szkołę administracyjną, a to moja pierwsza praca, więc mam kilka wątpliwości. Czy pracodawca może kazać mi sprzątać biuro (odkurzanie, mycie podłóg, ścieranie kurzy), dbać o samochód służbowy (sprzątanie, odśnieżanie, wymiana opon), sprzątać kuchnię i łazienkę oraz przenosić ciężkie sprzęty w obrębie biura?
Na pytanie odpowiada Tomasz Siemoński, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego - Tomasz Siemoński.

Tomasz Siemoński, radca prawny Tomasz Siemoński, radca prawny
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z powyższego przepisu wynika, iż istotnym elementem stosunku pracy jest rodzaj wykonywanej pracy, którego wyraźne określenie stanowi nie tylko essentialia negotii umowy o pracę (art. 29 § 1 pkt 1 Kp), ale również podstawę do skonkretyzowania obowiązków pracownika, które z reguły następuje albo w samej umowie, albo w sporządzonym po jej podpisaniu zakresie obowiązków.

Warto jednak nadmienić, iż zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego (wyrok SN z 26.02.2003 r., I PK 149/02, M.P.Pr.-wk 2004, nr 4, poz. 7.) zakres zadań wynikających z zajmowania określonego w umowie o pracę stanowiska może być konkretyzowany nie tylko przez przedstawienie pracownikowi pisemnego zakresu czynności, ale również w drodze poleceń pracodawcy, mieszczących się w granicach zakreślonych ustalonym w umowie rodzajem pracy. Jak słusznie podkreślono w literaturze, "cechą właściwą stosunku pracy jest świadczenie pracy określonej rodzajowo. Oznacza to, że uzgodniony rodzaj pracy wyznacza granice pracowniczego obowiązku pracy, wykluczając tym samym istnienie wszechobowiązku pracownika w zakresie świadczenia pracy. Z rodzajowo określonej - przy nawiązywaniu stosunku pracy - pracy pracownika wynika potrzeba ciągłej jej konkretyzacji, co z kolei funkcjonalnie uzasadnia istnienie pracowniczego podporządkowania, a to z kolei determinuje sposób realizacji pracowniczego obowiązku pracy". A. Zwolińska, 2.3. Rodzaj pracy [w:] Obowiązek wykonywania pracy przez pracownika, Warszawa 2021.

Będą zmiany w prawie pracy, ale nie od stycznia Będą zmiany w prawie pracy, ale nie od stycznia
W świetle powyższych uwag pełna ocena prawidłowości poleceń wydawanych przez pracodawcę czytelnikowi wymaga znajomości umowy, będącej podstawą łączącego ich stosunku prawnego, a także zakresu obowiązków, jeżeli taki został sporządzony. Niemniej jednak, przy założeniu, że zadania wykonywane przez pracownika biurowo-administracyjnego mają charakter przede wszystkim umysłowy, należy przyjąć, iż powierzenie mu obowiązków typowo fizycznych wykracza poza zakres obowiązków wynikający z rodzaju pracy wskazanego w umowie.

Ponadto zgodnie z art. 211 pkt. 3 Kodeksu pracy pracownik jest zobowiązany do przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym do dbania o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy. Należy podkreślić, iż obowiązek dbania przez pracownika o porządek i ład w miejscu pracy ogranicza się w zasadzie do utrzymania w czystości swojego najbliższego otoczenia pracy - tj. biurka, komputera, szafek itp. W mojej ocenie czynności takie, jak: odkurzanie, mycie podłóg, ścieranie kurzy, sprzątanie kuchni i łazienki wykraczają znacznie poza wskazany wyżej zakres i sugerują, iż wykonywana przez czytelniczkę praca ma charakter wielorodzajowy. Co do zasady praca wielorodzajowa jest zgodna z przepisami prawa pracy i może być wykonywana w ramach jednego stosunku prawnego, a w konsekwencji można się umówić, iż pracownik będzie wykonywał jednocześnie obowiązki np. księgowego i kierowcy. Niemniej jednak musi być to odzwierciedlone w umowie o pracę. Wobec braku takich postanowień powierzanie pracownikowi obowiązków sprzecznych z rodzajem pracy wskazanym w umowie stanowi naruszenie przepisów prawa pracy, a pracownik może odmówić wykonania takiego polecenia, przy czym zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą (wyrok Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 2012 r. sygn. akt II PK 216/11) nie może zostać z tego powodu zwolniony dyscyplinarnie.


W analogiczny sposób należy ocenić legalność poleceń wydawanych przez pracodawcę w zakresie bieżącej obsługi pojazdu służbowego (sprzątanie, odśnieżanie, wymiana opon), jeżeli pojazd ten nie został pracownikowi powierzony na podstawie odrębnej umowy. W przypadku zawarcia takiej umowy obowiązek ten mógłby powstać.

Jeżeli chodzi o przenoszenie ciężkich przedmiotów w obrębie biura, należy mieć na uwadze treść Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1139), które wprowadza normy w zakresie ciężaru, jaki może być przenoszony przez pracownika-kobietę. Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez jednego pracownika nie może przekraczać dla kobiet - 12 kg przy pracy stałej oraz 20 kg przy pracy dorywczej. W tym miejscu nadmienić należy, iż nie jest to jedyne ograniczenie wynikające z przedmiotowego rozporządzenia. Biorąc pod uwagę powyższe, istnieje możliwość, iż pracodawca wydając polecenie przenoszenia ciężkich przedmiotów, nie tylko wykracza poza zakres obowiązków pracownika, ale również działa wbrew przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy.

O autorze

autor

Tomasz Siemoński

radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Siemoński

Miejsca

Opinie (162) ponad 10 zablokowanych

  • Ja już nie będę się znęcał nad roszczeniowością Pani, ale pan radca też się myli w zakresie auta. (1)

    O ile sprzątanie wnętrza i wymiana opon faktycznie nie należy do obowiązków pracownika, to odśnieżenie auta zimą już tak, choć nie wynika to z przepisów Prawa Pracy, a Prawa o Ruchu Drogowym.

    Może oczywiście pani sobie olać to, ale za jazdę z nieodśnieżonymi szybami, reflektorami, tablicami rejestracyjnymi , lusterkami i/lub czapą śniegu na dachu w przypadku gdy zauważy ją patrol albo spowoduje kolizję jadąc w ten sposób jest mandat nawet 3000 zł, który zapłaci ta pani, nie pracodawca.

    • 1 3

    • Z tym że z tekstu nie wynika, że służbowe auto jest do jej dyspozycji. Skoro pracuje na recepcji, to przypuszczalnie jest to auto innego pracownika. W takiej sytuacji nie widzę powodu, żeby miała być czyjąś służąca.

      • 4 0

  • Szczególnie nie musisz odśnieżać samochodu

    Tylko jechać zaśnieżonym. To skandal, że musisz samochód odśnieżyć przed wyruszeniem w podróż.

    • 1 4

  • Otwórzcie oczy

    Ludzie, kiedy w końcu zrozumiecie, że podpisując z kimś umowę o pracę, podpisujecie umowę o pracę a nie przyrzeczenie posłuszeństwa i służebności. Dziad was źle traktuje i każe robić coś co do Ciebie nie należy? Walczcie o swoje chociażby miało się to obić o Inspekcje Pracy. Teraz pracownik ma prawo głosu

    • 9 0

  • Nie (1)

    Ktoś ma przyjść odkurzyć i umyć ci auto ktore powierzył ci pracodawca ! Moze jeszcze zatankować za ciebie ?

    • 0 5

    • A gdzie jest napisane, że to jest auto do jej dyspozycji? Jeśli to jest auto np. dla handlowców, to też ma im odśnieżyć?

      • 4 0

  • Nie dawajcie sie ludzie oszukiwać !!

    Walczyć o swoje, nie pozwalać wchodzić sobie na głowę. Naprawdę warto zaprotestować i zaznaczyć granice !!
    Czytajcie umowy przed podpisaniem, dopytujcie się jeśli czegoś nie wiecie, bądźcie czujni ! W tym kraju większość chce Cię wykorzystać.
    Wasze życie i zdrowie, również psychiczne jest najistotniejsze.
    A z drugiej strony to czytając niektóre komentarze widzę że większość ludzi żyje jeszcze w kajdanach oraz ma monstrualne braki w edukacji.

    • 6 0

  • są lenie i nielenie, jak ci nie pasuje, zmieniasz pracę

    • 1 0

  • U nas mamy irobota w biurze do ogarniania podłóg oraz osobę do sprzątania raz w tygodniu. Pracownicy muszą co najwyżej ogarnąć swoje biurko

    • 1 0

  • Pracodawca nie może cię zmusić

    Kiedyś na stażu w biurze kazali mi pomóc sprzątać pokoje hotelowe, które należały do firmy. Do tego wnoszenie łóżka polowego na dostawkę, 2 piętra w starej kamienicy... Za drugim razem powiedziałam, że to nie są moje obowiązki. Nie zatrudnili mnie po stażu, i dobrze, bo wzięłam się w garść i znalazłam normalną firmę. Uciekać od takich, niech sami zasuwają, jak chcą zaoszczędzić

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Ludzie biznesu

Marek Kasicki

Wiceprezes zarządu Energa-Operator. Absolwent Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki...

Najczęściej czytane