Rynek NewConnect działa od 2007 roku, notowanych jest na nim 439 spółek, w tym 20 z Pomorza. W zamyśle został stworzony dla firm młodych o dużym potencjale wzrostu. W praktyce jest miejscem, gdzie często dochodzi do wyłudzeń, poświadczenia nieprawdy i oszustw. Niechlubny przykład stanowią tu dwie trójmiejskie spółki: Serenity i Widok Energia.
Od początku działalności NewConnect na emitentów nałożono ponad 270 różnego rodzaju sankcji za nieprzestrzeganie regulaminu - od zwykłego upomnienia po zawieszenie obrotu akcjami i wykluczenie z rynku. Spółki notowane na NewConnect podlegają innym obowiązkom niż spółki z rynku głównego giełdy. Ich obecność na rynku NC regulowana jest przez GPW i obowiązują je mniej rozległe obowiązki informacyjne.
Liberalne warunki kuszą oszustówNewConnect to prostsza i szybsza procedura dopuszczeniowa i brak wymogu sporządzenia prospektu emisyjnego oraz uczestnictwa domu maklerskiego. Natomiast spółki notowane na rynku głównym warszawskiej giełdy to głównie firmy o ugruntowanej pozycji z dłuższą historią działalności. Ich obecność na rynku regulowana jest przepisami UE, są one objęte bardziej restrykcyjnymi prawami dotyczącymi dopuszczenia do obrotu i szerszymi obowiązkami informacyjnymi. Czy mniej restrykcyjny nadzór nad spółkami działającymi na NC nie daje większych możliwości manipulacji i oszustw nieuczciwym spółkom?
- Naturalnie, że daje. Bardziej zliberalizowane warunki przystępowania spółek do NewConnect miały być zachętą dla podmiotów gospodarczych, aby próbować swych sił w pozyskaniu środków finansowych poprzez publiczną emisję akcji, jednak liberalizacja, poza oczywistymi korzyściami niesie też wiele negatywnych następstw, jak choćby większy odsetek oszustów, którzy tworzą spółki wydmuszki i "rzucają" je na rynek - tłumaczy dr
Krystian Zawadzki z wydziału zarządzania i ekonomii
Politechniki Gdańskiej.
- Do tego dochodzi słaba płynność na tym rynku, która powoduje, że ruchy o niewielkiej wartości pieniężnej przekładają się na istotne fluktuacje cenowe.Jak twierdzi Zawadzki na rynku NC dochodzi do większej ilości spraw związanych z nieprzestrzeganiem przepisów niż na rynku głównym.
- Co rusz słyszy się o naruszaniu regulaminu przez spółki z Alternatywnego Systemu Obrotu - dodaje Zawadzki.
Taki dobry pomysł na biznesTakim przykładem może być spółka Serenity z Gdańska. W marcu 2014
Prokuratura Okręgowa w Gdańsku skierowała do sądu akt oskarżenia w sprawie nadużycia uprawnień i wyrządzenia szkody majątkowej spółce poprzez obrót własnymi akcjami. W listopadzie 2009 roku spółka Serenity została dopuszczona przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie do obrotu akcjami na rynku NewConnect. W okresie gdy akcje spółki dopuszczone były do obrotu giełdowego, odnotowano znaczące wahnięcia ich kursu. Ujawniono, że znaczną część transakcji kupna stanowiły zlecenia składane w imieniu... samej spółki.
Ich odzwierciedleniem była sprzedaż przez spółkę tych samych akcji. Zgodnie z generalną zasadą wynikającą z przepisów kodeksu spółek handlowych, spółka nie może nabywać wyemitowanych przez siebie akcji. Działania te były również niezgodne z przepisami ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Konsekwencją transakcji była strata spółki przekraczająca 1,9 mln zł. Ustalono, że osobą odpowiedzialną za powyższe działania był prezes zarządu spółki,
Piotr N.- Byłem zatrudniony w Serenity od października 2007 do marca 2012 roku piastując w niej i spółkach zależnych różne funkcje. Ostatnio dyrektora Serenity. Mam status osoby pokrzywdzonej, gdyż jak wiele innych osób zaufałem Piotrowi N. i zainwestowałem swoje pieniądze w akcje Serenity - mówi
Marek Bylina, były dyrektor Serenity.
- Na powyższych transakcjach straciłem bardzo dużą kwotę pieniędzy. Do udziału w projekcie budowy domów opieki zachęcił mnie znakomity pomysł na biznes, wizja rozwoju firmy oraz udział we władzach spółki bardzo wiarygodnych osób. Niestety w miarę upływu czasu pan N. forsował działania, których nie akceptowałem, stąd też decyzja o rezygnacji z funkcji członka zarządu. Do pewnego momentu wszystko wyglądało bardzo obiecująco, niestety latem 2011 roku doszło do nagłego załamania kursu akcji Serenity na giełdzie, a 30.10.2012 roku do usunięcia spółki z notowań, na skutek działań jej prezesa.Grupa Serenity nadal działa w obszarze usług medycznych i socjalnych oferując, oprócz stałej lub dziennej opieki w domach seniora, także usługi rehabilitacyjne. Jej główną inwestycją miała być jednak budowa i zarządzanie siecią placówek domów seniora. Do dzisiaj placówki te jednak nie powstały.
Duża grupa inwestorów i byłych współpracowników właściciela Serenity złożyła doniesienie do prokuratury dotyczące oszustwa, którego miał się wobec nich dopuścić Piotr N. Twierdzą oni, że N. miał planować oszustwo od samego początku i tylko po to założył spółkę Serenity. Wskazują na dokonaną przed zawiązaniem spółki rozdzielność majątkową małżeństwa N., podawanie nieprawdziwych informacji w raportach finansowych i danych księgowych, przenoszenie majątku między spółkami i zabiegi księgowe zmierzające do papierowego zwiększenia wartości Serenity oraz doprowadzenie do wykluczenia Serenity z obrotu giełdowego przez świadome zaniedbywanie obowiązków informacyjnych i brak publikacji zweryfikowanych przez biegłego raportów. Prokuratura umorzyła śledztwo w tym zakresie. Poszkodowani złożyli jednak odwołanie od tej decyzji.
W ostatnim czasie w spółce Serenity wyznaczono kuratora sądowego. Obowiązkiem kuratora jest postaranie się niezwłocznie o powołanie organów spółki, a w razie potrzeby o jej likwidację. Niestety, nadal nie jest w stanie doprowadzić do zwołania Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy ponieważ nie może się skontaktować z prezesem N.
prognozami wyników finansowych
9%
rekomendacjami wydawanymi przez biura maklerskie
11%
opinią rodziny, znajomych
8%
Wyłudzenia, poświadczenia nieprawdy i oszustwaDrugą trójmiejską spółką z NewConnect jest
sopocka Widok Energia, która wraz ze spółkami zależnymi tworzyła grupę z branży energii odnawialnej. Gdańska prokuratura prowadzi obecnie postępowania dotyczące popełnienia szeregu przestępstw, których dopuścić się mieli członkowie zarządu oraz rady nadzorczej spółki Widok Energia oraz innych spółek grupy. Chodzi o wyprowadzanie pieniędzy ze spółki przez członków zarządu i rady nadzorczej, wyłudzanie dotacji oraz działanie na szkodę spółki.
- Sprawa jest cały czas w toku, a śledztwo jest wielowątkowe - mówi
Grażyna Wawryniuk, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Gdańsku.
Jak na razie nie postawiono jeszcze zarzutów konkretnym osobom z zarządu oraz właścicielom spółki. Jak dowiedzieliśmy się nieoficjalnie, takie decyzje mogą zostać podjęte przez prokuraturę w najbliższych miesiącach.
Śledczy badają też wątek dotyczący przedłożenia nierzetelnych pisemnych oświadczeń o sytuacji majątkowej i finansowej firmy Widok Energia sp. z o.o. w celu uzyskania środków pieniężnych w ramach kredytu inwestycyjnego oraz rewolwingowego na realizację inwestycji związanej z odnawialnymi źródłami energii. Sprawdzany jest też wątek dotyczący podejrzenia wyłudzenia dotacji z funduszy unijnych i budżetu państwa przez trzy spółki zależne kapitałowo od spółki dominującej.
Chodzi także o działania na szkodę spółki przez osoby zarządzające spółką dominującą (Widok Energia SA), w tym prawidłowość wyceny udziałów Widok Energia sp. z o.o. wniesionych aportem na poczet kapitału zakładowego Widok Energia SA, podejrzenia poświadczenia nieprawdy lub podrobienia protokołów rady nadzorczej i podejmowania niezgodnych z prawem uchwał, wyprowadzenia za pośrednictwem akcjonariusza większościowego spółki znacznych środków finansowych oraz transferowanie znacznych środków finansowych do podmiotów nie powiązanych z grupą kapitałową Widok Energia SA. Poruszono też wątek giełdowy dotyczący prawidłowości dopełnienia formalności związanych z debiutem spółki Widok Energia SA na alternatywnym rynku obrotu akcjami NewConnect i obligacjami na Catalyst - raportowania o istotnych zdarzeniach zachodzących w spółce oraz związanych z emisją akcji i obligacji.
Spółki "wydmuszki"?W śledztwie pojawia się też wątek dotyczący podejrzenia dokonania wielu oszustw na szkodę kontrahentów, dostawców usług i towarów do spółki Widok Energia sp. z o.o. oraz wątek związany z upadłością tej spółki oraz spółki dominującej.
- Mechanizm, który zasilał maszynę do generowania pieniędzy wyglądał w sposób następujący. Na początku określono pomysł, wokół którego miała być zbudowana struktura finansowa. Wybrano odnawialne źródła energii. Temat atrakcyjny i nośny. Następnie ustalono źródła pozyskiwania kapitału. Były to kredyty, dotacje, obligacje i niezapłacone faktury - tłumaczy jeden z poszkodowanych przez spółkę.
- Aby wzmocnić start gospodarczy posłużono się pomysłem na fikcyjny kapitał zakładowy. Najlepszym przykładem niech będzie sposób powstawania kapitału założycielskiego Widok Energia SA. Został on określony na podstawie oceny przyszłych zysków. Wspólnicy doszli do wniosku, że skoro zyski będą duże to i spółka będzie dużo warta. Jak oświadczono tak zrobiono, w wyniku czego wpis w KRS Widok Energii SA zabrzmiał, że spółka jest warta 25 mln zł i musi mieć taki kapitał zakładowy. Nie było jednak żadnych realnych pieniędzy, były jedynie oświadczenia. Było to ważne posunięcie z uwagi na plan wejścia na giełdę, gdzie przedstawiając inwestorom nowego gracza o znacznym majątku liczono na ich szczodrość. Pomysł z urojonym kapitałem miał się jednak także swoje złe strony. Organy skarbowe uznały, że skoro pojawiła się nagle wysoka kwota we władaniu wspólników to oznacza to, że powstał też zysk. W konsekwencji wydane zostały prawomocne decyzje o domiarze w wysokości 1,2 mln zł dla każdego ze wspólników spółki.
- Zarząd GPW nie działał zbyt energicznie ograniczając się do symbolicznych kar nakładanych na spółkę, która nie przedstawiała rocznych raportów finansowych za poprzednie lata - dodaje nasz informator.
- Kolejnym lewarem finansowym i dużym polem działania okazała się możliwość niepłacenia za usługi i dostawy. Tu lista wierzycieli przekracza liczbę kilkuset, w kwotach nawet kilkunastu milionów złotych. Lekarstwem na dolegliwość w postać ciągłych pytań o regulację zobowiązań było złożenie wniosku do sądu o upadłość układową z możliwością zawarcia układu przez spółki Widok Energia sp. z o.o i Widok Energia SA. W przypadku spółki z o.o. okazało się, że nie ma ona nawet środków na upadłość likwidacyjną i oddalono wniosek, w przypadku spółki akcyjnej ogłoszono upadłość likwidacyjną, która będzie o tyle trudna, że spółka nie posiada żadnego majątku. Brak środków finansowych jest o tyle dziwna, że jeszcze na trzy miesiące przed złożeniem wniosku o upadłość przeprowadzane były wielomilionowe emisje obligacji przez Widok SA z myślą o wsparciu finansowym Widok Energii spółki z o.o. Sytuację tłumaczy jedynie fakt, że wokół pojawiły się już spółki-córki i skutecznie odessały wszystkie nowe wolne środki.NewConnect tylko dla wytrawnych graczy- NewConnect działa od kilku lat i co rusz pojawiają się pytania o sens działania alternatywnego rynku. Jesteśmy w trudnym okresie dla giełdy w ogóle. Mamy nadpodaż akcji związanych z demontażem OFE. Nie pomaga to mniejszym rynkom, jak NewConnect - podsumowuje Zawadzki.
- Inwestorami na tym rynku powinni być wytrawni gracze, którzy mają odpowiednie doświadczenie zdobyte na rynku regulowanym. Akcje notowane na NewConnect powinny być postrzegane inaczej niż akcje na szerokim rynku GPW. To teoretycznie ten sam instrument, ale skala ryzyka odmienna ze względu na emitenta.Jak twierdzi Zawadzki, NewConnect miało być w zamyśle przystankiem na drodze do GPW. Jednak w istocie tak się nie stało.
- Notowanie na głównym parkiecie GPW wiąże się z wyższymi kosztami niż w przypadku NewConnect. Wprowadzenie do obrotu oznacza konieczność przygotowania i złożenia przed Komisją Nadzoru Finansowego prospektu emisyjnego, co jest nieporównywalnie bardziej kosztowne niż sporządzenie Dokumentu Informacyjnego wymaganego przez władze GPW w przypadku debiutu w ASO - dodaje dr Zawadzki.
- Do tego dochodzą jeszcze inne opłaty np. za notowanie walorów. Za tym idzie też ryzyko inwestycyjne. Większa niepewność, to wyższe odchylenia stopy zwrotu. Na takich ruchach można stracić, ale można też zarobić. O to właśnie pomysłodawcom pierwotnie chodziło.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy