Roszczenia banków. Czy trzeba będzie płacić za korzystanie z kapitału?

Robert Kiewlicz

7 maja 2021 (artykuł sprzed 3 lat)

Opinie (240)

Najnowszy artykuł na ten temat Banki bez roszczeń "o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału"

Czy banki mogą obciążyć kredytobiorców dodatkowymi kosztami finansowymi z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z kapitału? Czy to tylko próba zniechęcenia konsumentów przed dochodzeniem praw na drodze sądowej?

Frankowicze są nastawieni coraz bardziej bojowo. Po kolejnych wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej aż 50,8 proc. osób (które spłacają jeszcze kredyt i nie są w sporze sądowym z bankiem) zamierza wystąpić z roszczeniem na drogę sądową - wynika z badania UCE RESEARCH i SYNO Poland. Frankowicze muszą się jednak liczyć z reakcją banków, które nadal podnoszą kwestię roszczeń restytucyjnych oraz ostrzegają, że mogą zażądać wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Czy rzeczywiście banki mogą obciążyć kredytobiorców dodatkowymi kosztami finansowymi?

Jak oceniasz spór frankowiczów z bankami?

popieram frankowiczów, każdy powinien walczyć o swoje nie rozumiem całej sprawy i niezbyt się tym interesuję dziwię się frankowiczom - przecież nikt ich do tego nie zmuszał

W orzeczeniu z 29 kwietnia 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE nie wypowiedział się w sprawie zgłaszanych przez banki roszczeń dotyczących wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. TSUE pozostawił tę kwestię do rozstrzygnięcia sądowi krajowemu.

Banki błędnie interpretują zakres roszczeń

- Należy zaznaczyć, że polski sąd odsyłający pytał głównie o kwestię, czy sąd krajowy obowiązany jest pouczyć z urzędu konsumenta o skutkach ustalenia nieważności umowy kredytowej. Wbrew komentarzom płynącym z sektora bankowego TSUE odniósł się w orzeczeniu jedynie zdawkowo co do roszczenia restytucyjnego. Roszczenie to polega na wzajemnym, nominalnym rozliczeniu się stron. Banki błędnie interpretują, że w zakres roszczeń restytucyjnych wchodzi możliwość żądania wynagrodzenia za korzystanie z kapitału - tłumaczy radca prawny Artur Malinowski. - W żadnym razie roszczenia restytucyjnego nie można utożsamiać z jakimkolwiek prawem do wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.

Kredyty frankowe. Uchwała Sądu Najwyższego w sprawie frankowiczów

Jak wyjaśnia Malinowski, strony nieważnej umowy kredytowej - o ile roszczenie banku nie jest przedawnione, o czym wypowie się Sąd Najwyższy 11 maja 2021 r. - winny rozliczyć się nominalnie, czyli bank zwraca kredytobiorcy sumę wpłaconych rat, a kredytobiorca zwraca bankowi wypłaconą kwotę kredytu w złotówkach.

- Przy umowach kredytowych zawieranych w 2007 r. i 2008 r. większość kredytobiorców zbliża się lub spłaciła już w ratach kwotę nominalną kredytu, więc mając na uwadze możliwość potrącenia wzajemnych roszczeń, umowa zostaje rozliczona w całości pomiędzy stronami - wyjaśnia Malinowski.
- Orzeczenie TSUE z 29 kwietnia 2021 r. traktujemy jako kontynuację pozytywnej dla "frankowiczów" linii orzeczniczej. Trybunał w orzeczeniu tym (C-19/20) potwierdził m.in., że w przypadku stwierdzenia, że dany zapis umowny jest częściowo niezgodny z prawem, sąd nie może usunąć z umowy jedynie części danego zapisu, nawet jeżeli w pozostałej części dany zapis jest zgodny z prawem. Ma to znaczenie przede wszystkim w kwestii kredytów znajdujących się obecnie w portfelu banku BPH, w których kurs franka ustalano na podstawie kursu średniego NBP i marży banku. Biorąc pod uwagę to, że marża nie była określona kwotowo ani nie wskazano metod jej ustalenia, bank mógł ustalić jej wysokość w sposób dowolny (natomiast kredytobiorca nie miał możliwości weryfikacji). Orzeczenie TSUE należy zatem interpretować w ten sposób, że cała klauzula umowna, w której określono sposób przeliczenia waluty, jest niezgodna z prawem - komentuje radca prawny Adam Zelent z Kancelarii Prawnej Seneka.

Roszczenia banku za korzystanie z kapitału bezprawne?

Kwestia ewentualnych roszczeń klientów i banków za korzystanie z kapitału nie została rozstrzygnięta w tym postępowaniu, gdyż pytanie dotyczyło obowiązków informacyjnych nakładanych na sądy. Pytanie precyzyjnie zajmujące się tym tematem czeka na rozstrzygnięcie w formie Uchwały Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, która ma być podjęta 11 maja 2021 r.

- Trybunał nie przesądził o możliwości dochodzenia przez banki wynagrodzenia za korzystanie z kapitału przez kredytobiorcę, którego umowa została uznana za nieważną. Tym niemniej aktualne pozostaje stanowisko, że polskie przepisy nie dają bankom podstaw do dochodzenia takich roszczeń. Z całą stanowczością należy podkreślić, że przyznanie takiego uprawnienia stanowiłoby obejście skutku, jakim jest uznanie umowy za nieważną. Biorąc pod uwagę powyższe, roszczenia banków uznać należy za nieuzasadnioną próbę uniknięcia negatywnych konsekwencji płynących z orzeczeń w sprawach frankowych - komentuje Adam Zelent.

Sądy są po stronie frankowiczów

- Do chwili obecnej na brak podstaw prawnych do takich roszczeń wskazuje: Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Finansowy, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta, a pełnomocnik RP Bogusław Majczyna, stwierdził, iż: "Roszczenie banku o bezumowne korzystanie z kapitału po upadku jest bezprawne" - czytamy w stanowisku Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu. - Pośrednio na to wskazuje również TSUE, który w sprawie, gdy to klient oczekiwał takiego wynagrodzenia, uznał je za niezgodne z prawem UE (sygnatura C-301/18). Również w orzeczeniu z 29 kwietnia 2021 r. znajdujemy wskazówkę, iż w grę wchodzą wyłącznie roszczenia restytucyjne, czyli zwrot wypłaconego kapitału. Byłoby to także sprzeczne z odstraszającym celem dyrektywy, ujętym w art. 7.

Banki chcą zniechęcić konsumentów do dochodzenia swoich praw

Jak na razie w sądach nie toczy się zbyt wiele procesów dotyczących roszczeń restytucyjnych i opłaty za korzystanie z kapitału.

- Procesów sądowych dotyczących przedmiotowej kwestii jest niewiele, ale już w zapadłych orzeczeniach sądów widać, że stanowisko banków nie znalazło aprobaty na sali sądowej. W wyrokach sądy wskazują, że w obowiązującym porządku prawnym nie ma takiego przepisu prawa, który by taką możliwość przewidywał, a tym samym roszczenie nie ma podstawy prawnej - tłumaczy Artur Malinowski. - Banki, ustalając wysokość dochodzonego wynagrodzenia, de facto zrównują je z żądaniem odsetek wyliczonych według wysokości stawki WIBOR. Sądy zdecydowanie odrzucają taką koncepcję, podkreślając, że prowadziłaby ona do "reaktywacji" umowy w zakresie odsetek. Podkreśla się również, że reżim odpowiedzialności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia nie przewiduje obowiązku zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.
Według Malinowskiego przyznanie bankom prawa do wynagrodzenia za korzystanie z kapitału w przypadku nieważnej umowy kredytowej zmierzałoby również do zniweczenia ochronnej funkcji przepisów o niedozwolonych postanowieniach umownych.

- Ponadto próba wykreowania takich roszczeń jest sprzeczna z art. 7 Dyrektywy 93/13 stanowiącym o obowiązku zapewnienia stosownych i skutecznych środków mających na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez przedsiębiorców z konsumentami. Możliwość czerpania korzyści z nieważnej umowy przez przedsiębiorcę zniwelowałaby odstraszający charakter norm zawartych w dyrektywie oraz stanowiłaby z pewnością nadużycie prawa. Kierowanie wskazanych roszczeń przez sektor bankowy należy ocenić jak próbę zniechęcenia konsumentów przed dochodzeniem słusznych praw podmiotowych na drodze sądowej.

Robert Kiewliczr.kiewlicz@trojmiasto.pl

Miejsca

Kancelaria Prawna A.Malinowski Gdańsk Oliwa, ul. Antoniego Abrahama 1A lok. 4.06, piętro 3
6.0 Doradztwo prawne 9 miejsce
Kancelaria Seneka Gdańsk, Adama Mickiewicza 16/7
6.0 Doradztwo prawne

Opinie (240) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 13:04

(1)

Tak sobie myślę że jak ktoś będzie miał anulowaną umowę kredytu to nie bardzo może skarbówce pokazać skąd ma majątek a to podpada pod stawkę 75% z tego co pamiętam.

2 lata
- 6 6
Twoja opinia

Zmień treść

Tak sobie myślę że jak ktoś będzie miał anulowaną umowę kredytu to nie bardzo może skarbówce pokazać skąd ma majątek a to podpada pod stawkę 75% z tego co pamiętam.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-07 13:53
  
  Ewidentnie nie powinieneś tyle myślec.
  
  Pochodzenie majątku będzie jasne - z umorzonego kredytu. Stawka 75% ma zastosowanie tylko do nieujawnionych źródeł, a tutaj wszystko będzie jawne. W grę mogłoby wchodzić jedynie wzbogacenie się i konieczność zapłaty podatku wedle standardowej stawki.
  
  2 lata
  - 4 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Pochodzenie majątku będzie jasne - z umorzonego kredytu. Stawka 75% ma zastosowanie tylko do nieujawnionych źródeł, a tutaj wszystko będzie jawne. W grę mogłoby wchodzić jedynie wzbogacenie się i konieczność zapłaty podatku wedle standardowej stawki.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 13:28

Podkreślmy to raz jeszcze. Gdyby banki nie dopuściły do obrotu tak toksycznego produktu jak kredyt frankowy, to nie było by teraz takiego problemu. Banki i ich klienci są w połowie winni. Trzeba ten spór w rozsądny, sprawiedliwy sposób rozstrzygnąć. Nie zwalać całej odpowiedzialności na jedną ze stron. Teksty typu ,,widziały gały co brały'' są słabe a może odwróćmy sytuację na - widziały gały co dawały.

2 lata
- 14 0
Twoja opinia

Zmień treść

Podkreślmy to raz jeszcze. Gdyby banki nie dopuściły do obrotu tak toksycznego produktu jak kredyt frankowy, to nie było by teraz takiego problemu. Banki i ich klienci są w połowie winni. Trzeba ten spór w rozsądny, sprawiedliwy sposób rozstrzygnąć. Nie zwalać całej odpowiedzialności na jedną ze stron. Teksty typu ,,widziały gały co brały'' są słabe a może odwróćmy sytuację na - widziały gały co dawały.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:42

Znajomy wziął kredyt we franku po 2,80zł/CHF, spłacił w większości po 2,70-2,20zł/CHF (1)

Bank chyba powinien pójśc do sądu bo to nieprawiedliwe, prawda?
To co wyprawiają sądy to granda - ludzie brali kredyty we frankach bo było taniej, jak się okazało że ryzyko kursowe naprawdę istnieje to larum, to nam się już nie podoba prosze anulować przeliczenie walutowe a najlepiej to w ogóle już nie będizemy spłacać kredytu bo przecież tyyyyle zapłaciliśmy (frankowicze często spłacili dopiero mniej niż połowę nominalnej kwoty ale uważają że to uczciwe że bank pożyczył im milion a oni oddadzą 300 000zł, taki rewanż niby za ich wielkie straty moralne jak CHF poszedł do góry)

2 lata
- 12 7
Twoja opinia

Zmień treść

Bank chyba powinien pójśc do sądu bo to nieprawiedliwe, prawda? To co wyprawiają sądy to granda - ludzie brali kredyty we frankach bo było taniej, jak się okazało że ryzyko kursowe naprawdę istnieje to larum, to nam się już nie podoba prosze anulować przeliczenie walutowe a najlepiej to w ogóle już nie będizemy spłacać kredytu bo przecież tyyyyle zapłaciliśmy (frankowicze często spłacili dopiero mniej niż połowę nominalnej kwoty ale uważają że to uczciwe że bank pożyczył im milion a oni oddadzą 300 000zł, taki rewanż niby za ich wielkie straty moralne jak CHF poszedł do góry)
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-07 13:02
  
  Oczywiście że bank powinien go ścigać.
  
  2 lata
  - 4 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Oczywiście że bank powinien go ścigać.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:36

CHR

Powinno byc krotko i na temat wywalic kredyty w obcej walucie w jakiej zarabiasz w tej kredyt. A franki przewalutowac polubownie ludziom na zlotowki bral po 2.3zl za franka zrobic po 3 do 3.3 zl i przewalutowac i juz oogornie przez Panstwo i juz.

Biceps55
2 lata
- 4 7
Twoja opinia

Zmień treść

Powinno byc krotko i na temat wywalic kredyty w obcej walucie w jakiej zarabiasz w tej kredyt. A franki przewalutowac polubownie ludziom na zlotowki bral po 2.3zl za franka zrobic po 3 do 3.3 zl i przewalutowac i juz oogornie przez Panstwo i juz.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:32

I znowu premiowanie cwaniaków

Mam pytanie, czy gdyby kurs franka znacznie spadał to również sądy stały by na stanowisku, że umowy były nieważne? Jeśli tak, to czy frankowicze byliby zmuszeni do pokrycia różnicy?

Ciekawski
2 lata
- 15 7
Twoja opinia

Zmień treść

Mam pytanie, czy gdyby kurs franka znacznie spadał to również sądy stały by na stanowisku, że umowy były nieważne? Jeśli tak, to czy frankowicze byliby zmuszeni do pokrycia różnicy?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:31

Brali franka bo taniej i była zdolność kredytowa.

A ryzyko kursowe? Ceny mieszkań przez kilka lat poszły d o góry tak, że pokrywają wyższe raty. Ryzyko kursu i zmienność pieniądza w czasie kto pokryje?

Geko
2 lata
- 14 3
Twoja opinia

Zmień treść

A ryzyko kursowe? Ceny mieszkań przez kilka lat poszły d o góry tak, że pokrywają wyższe raty. Ryzyko kursu i zmienność pieniądza w czasie kto pokryje?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:27

to obniżyć trochę marżę jeśli była za wysoka, a nie cały kredyt anulować co za bezsens

2 lata
- 2 7
Twoja opinia

Zmień treść

to obniżyć trochę marżę jeśli była za wysoka, a nie cały kredyt anulować co za bezsens
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:24

wiedziały gały co brały

I w wyborach do parlamentu też gały wiedziały co brały.
I gały dostały co chciały.

2 lata
- 10 3
Twoja opinia

Zmień treść

I w wyborach do parlamentu też gały wiedziały co brały. I gały dostały co chciały.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:23

Sprawa powinna być dawno załatwiona przez państwo, ale skorumpowani politycy mają to w nosie.

a to rozzuchwala banksterów, bo widzą okazję do łupienia Polaków

S
2 lata
- 18 11
Twoja opinia

Zmień treść

a to rozzuchwala banksterów, bo widzą okazję do łupienia Polaków
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 12:02

Banki zrobiły frankiewiczów w karolka dla mnie to jawne oszustwo.

Ja jak chcę kredyt idę do Obajtka.

Kaszub
2 lata
- 10 8
Twoja opinia

Zmień treść

Ja jak chcę kredyt idę do Obajtka.
Regulamin dodawania opinii