• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Cukier na kartki. Mija kolejna rocznica reglamentacji

Robert Kiewlicz
13 sierpnia 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
  • Kolejki przed sklepami stanowiły jedne z najbardziej charakterystycznych elementów gospodarki PRL.
  • Kolejki przed sklepami stanowiły jedne z najbardziej charakterystycznych elementów gospodarki PRL.
  • Kolejki przed sklepami stanowiły jedne z najbardziej charakterystycznych elementów gospodarki PRL.
  • Kolejki przed sklepami stanowiły jedne z najbardziej charakterystycznych elementów gospodarki PRL.

W sierpniu 2020 roku przypada 44. rocznica reglamentacji cukru. Kartki na cukier wprowadzono 13 sierpnia 1976 roku. Nie był to pomysł nowy. Wcześniej system kartkowy działał w okresie okupacji oraz zaraz po II wojnie światowej, a kartki pozostały z nami aż do 1989 roku.


Co sądzisz na temat reglamentacji towarów?


Kartki na cukier, a właściwie bony towarowe, weszły do obiegu zaraz po znacznych podwyżkach cen wprowadzonych przez władze PRL 24 czerwca 1976 r.

Sejm przegłosował podwyżki cen detalicznych na niektóre artykuły spożywcze. Poprzedzone to zostało przemówieniem premiera Piotra Jaroszewicza, który wskazywał, że dalsze zamrażanie cen jest zbyt dużym obciążeniem dla państwa.

Podwyżki, które zapoczątkowały wydarzenia radomskie



Przygotowania do wprowadzenia podwyżek były tajne. Powołano nawet specjalną grupę w  Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, a operacja wprowadzenia podwyżek otrzymała kryptonim "Ćwiczenia Lato '76". Ceny miały wejść w życie od poniedziałku, 28 czerwca 1976 roku. Jednak już 25 czerwca 1976 roku rozpoczął się strajk w radomskich Zakładach Metalowych im. gen. Waltera. Zapoczątkowały one akcje protestacyjne w ramach Czerwca 1976. W wydarzeniach tych wzięło udział ok. 20 tys. osób.

  • Na trybunie honorowej od lewej stoją: I sekretarz KC PZPR Edward Gierek (przemawia), premier Piotr Jaroszewicz.
  • Premier Piotr Jaroszewicz
  • Na zdjęciu od lewej: Józef Cyrankiewicz, Piotr Jaroszewicz, Władysław Gomułka.

Cukier droższy o 100 proc.



Średni wzrost cen zaplanowanych przez rząd wynosił od 30 do 100 proc. Mięso podrożało o 69 proc., drób o 30 proc., masło i sery o 50 proc., a cukier o 100 proc. Jednocześnie zaproponowano wprowadzenie rekompensat, które miały wynosić od 240 zł do ok. 1 tys. zł. Ich wysokość była proporcjonalna do wysokości zarobków. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wynosiło wówczas 4281 zł.

Osoby posiadające kartki miały prawo do zakupu określonej ilości cukru po cenach sprzed podwyżki (10,50 zł za kg). Natomiast pozostałą część cukru można było zakupić po cenach komercyjnych (26 zł za kg).

  • Osoby  posiadające kartki, nazywane oficjalnie biletami towarowymi, miały prawo do zakupu określonej ilości cukru.
  • Kartka na mięso z czasów PRL-u - to ostatnia ich partia z sierpnia 1989 roku. Kartka M-II robotnicza, dla osoby pracującej fizycznie.
  • Kartka wieloasortymentowa

Prawie wszystko na kartki



Początkowo kartki drukowano z licznymi zabezpieczeniami. Prawie jak banknoty. Jednak z czasem znacznie je uproszczono. Zniesiono je dopiero 1 listopada 1985 r., czyli niemal po 10 latach. System kartkowy stopniowo rozszerzano - 28 lutego 1981 roku wprowadzono kartki na mięso. Było to jednym z 21 postulatów w trakcie wydarzeń sierpniowych z 1980. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. system kartkowy był stale rozszerzany na kolejne towary. Ostatecznie reglamentację artykułów codziennego użytku wycofał rząd Mieczysława Rakowskiego. Ostatnim towarem reglamentowanym było mięso. Kartki na nie obowiązywały do końca lipca 1989 r.

Opinie (280) 6 zablokowanych

  • kartki to jedno - ta kolejka stała po perę godzin za wszystkim (2)

    to nie tak, że z kartką szło się do sklepu i już

    trzeba było jeszcze ten towar znaleźć

    a np. mieso mogło byc rózne - moja mama stała w kolejce od 5 rano, by cos lepszego zdobyc (oczywiście ja bym to olał, w końcu mozna się zywić inaczej)

    kartki na papierosy, na wódkę, na buty, na proszek do prania!!!

    a ocet i musztarda na półkach z komedii Barei, to wcale nie 'chwyt do pośmiania się' ale rzeczywistość...

    :O)

    oby te czasy nie wróciły...

    jak komus potzreba to kod do PI: go314

    • 8 2

    • komitety kolejkowe

      a pamiętacie komitety kolejkowe stojące pod sklepami po kilka dni, dyżury po 5-6 osób nawet w nocy, aby nowy komitet kolejkowy się ukonstytuował.
      I te zakupy - stałeś za wersalką, przyjechały meblościanki, to brałeś meblościankę. Cóż, że w domu już była, sprzedasz komuś z rodziny lub z zakładu i jeszcze zarobisz na tym. A za wersalką w następną kolejkę.

      • 3 0

    • biedy ludzie z XXI nie rozumieją, biedy mentalnej również bo ta była chyba największym problemem i niestety JEST naszym spadkiem po czasach PRL

      • 3 0

  • 1 kg cukru ostatni raz kupiłem kilka lat temu i leży dla gości (3)

    • 5 0

    • widzisz ...

      jakbyś miał na kartki, to kupiłbyś cały przydział, aby się nie zmarnował

      • 1 0

    • U mnie też

      Cukier służy za przyprawę. 1 kg starcza mi na 6 m-cy

      • 0 0

    • A u mnie odwrotnie . Gość w dom , cukier do szafy .

      • 4 0

  • (29)

    Niestety,na kartki było wiele artykułów,ale za to nie było tej biedy,bezdomnych.Ludzie wobec siebie byli mili,uprzejmi.Rodziny się gościły i utrzymywały ze sobą bliski kontakt.I jakoś nikt nie chodził głodny.W szkołach były smaczne obiady,dentysta,pielęgniarka.Dzieci były zadbane.A obecnie to co mamy?Bieda z nędza,kredyty w obcych bankach na miliony złotych i wszechobecna nienawiść i plucie jadem.Tylko każdy udaje,że jest panem tego świata.

    • 66 27

    • Albo piszesz te bzdury dla przekory, albo dopadła cię demencja starcza...Ja pamiętam chamstwo, bezpardonową walkę o dobra i

      • 3 4

    • w PRLu Bieda była POWsZEcHNA i TOTALnA ... to jak nie było biednych? (15)

      aaa że nie było się z kim porównywać... co?
      "zachód" był daleko! - a sąsiad jak zarobił coś za dużo, nooo to mu dowalili "Domiar" i wszystko zabrali!
      i Naród się cieszył!

      • 10 8

      • pieprzysz (14)

        ani się cieszył, ani dowalał (masowo).
        Obecnie też komornik wjeżdża na posesję za długi sąsiada. I robią to tacy sami ludzie, co kiedyś "dowalali". Bo w głowach nic się nie zmieniło.

        Bieda nie była powszechna ani totalna. Obecnie skrajności sa znacznie większe i to w obie strony. Dla 80% społeczeństwa awans społeczny był oczywisty i niezaprzeczalny.
        Nie dlatego, że ustrój był dobry. Bo w tym kierunku szedł cały świat a my zbytnio spóźnieni za nim nie byliśmy.
        Prawdziwe "spóźnienie" rozpoczęło się od lat 80 ubiegłego wielu.

        • 5 5

        • ty o skrajnościach - ja o Powszechnej i totalnej Biedzie! (13)

          ... a podobało się to nieoPiSanie KOMUszemu elektoratowi, że był DOMiAR - że jak ktoś zarobił i zaczynał żyć lepiej - to mu zabierali wszystko!

          • 2 8

          • (2)

            Mój wujek miał prywatną cukiernię od połowy lat 70 tych, dobrze zarabiał, postawił ładny dom, auto miał i jakoś mu nic nie zabrali.

            • 7 1

            • bo widać miał takie "czerwone" serduszko+ (1)

              i legitymacje na sercu w tym samym kolorze ... oraz piękne TW donosy PiSał ... co nie? ;))))

              • 2 8

              • i tak bedziesz naginal fakty do ipn-owskiej tezy

                • 3 1

          • (6)

            Próbowałeś się leczyć ? fobia z paranoją, w każdym poście PIS, wszystko PIS, nawet słońce lub deszcz też PIS. Daj lekarzom szansę

            • 7 2

            • (5)

              skoro pis przywraca komunę to trudno się dziwić, że w każdym poście te trzy literki się powtarzają...
              PIS to komuna

              • 3 7

              • (2)

                Tzn prominentni działacze PZPR startują z list wyborczych PiS, czy jednak KO,?

                • 7 2

              • pis zostalstworzony dla bylych pezetpeerowcow

                • 2 2

              • zdecydowanie z PiS ... (nawet w SLD tylu czerwonych skompromitowanych nadgorliwców+ nie było)

                Piotrowicz jak wyleciał z sejmu... to Partia nie zostawiła go w potrzebie ... taki zasłużony towarzysz Partyjny - musiał od razu dostać dobrą fuchę+ i dołączyć do tw Wolfgangowej!
                co nie?

                • 2 5

              • (1)

                A jednak, fobia z paranoją

                • 7 2

              • żeby nie dostrzegać analogii pomiędzy PIS i PZPR trzeba wyjątkowo złej woli, proste przykłady: PIS to jedyna partia prawdziwych Polaków, reszta to zdrajcy, sprzedawczyki; za komuny dobra była tylko PZPR a reszta to zaplute karły reakcji; za komuny dobra była tylko telewizja rządowa (innej z resztą w PL nie było) teraz też ma być przekaz tylko zgodny z linią partii rządzącej; temat można rozwijać, ale po co ja mam marnować czas na kogoś kto swoją wiernopoddańczą postawę wobec kacyka z nowogrodzkiej uważa za przejaw patriotyzmu i otwartości umysłu, skoro i tak nic z tego nie będzie; tkwij w swoim zachwycie dla pisowskich bolszewików, ja wiem, że ty od nich w końcu też w skórę dostaniesz i wtedy sam zaczniesz lamentować

                • 3 7

          • powszechność i totalność jest nieprawdą (2)

            a domiar dotyczył bardzo niewielkiej grupy ludzi. Najczęsciej takich, którzy i obecnie mają problemy z takim czy innym efektem swoich działań "na niwie gospodarczej".

            • 6 1

            • (1)

              o tak, w ogóle za głębokiego PRL władza ułatwiała życie prywatnej inicjatywie...

              • 1 1

              • Tak nie ulatwial, ze powstalo grojeckie zaglebie owocowe

                A najlepsze PGR na Podlasiu sa obecnie potentatami branzy.
                "prywaty" nie kochano i nie holubiono jak obecnie ale ona rowniez w swej przecietnosci nie wyrozniala sie niczym specjalnym. Zdolnych ludzi niszczyly solidarnie obie strony, z czysto ludzkich motywacji, polityka byla zwykle pretekstem.
                I tu rowniez niewiele sie zmienilo... Trafic na szuje ma sie prawdopodobienstwo o rozkladzie rownomiernym i rosnacym w funkcji bliskosci srodowiska czy zawodu od pieniadza. Taka rasa i jedyna motywacja.

                • 4 1

    • (2)

      Bbbb. Bieda była - i to jaka. Tylko jej nie zauważałeś. Moja mama była w latach 80-tych pracowała z trudną młodzieżą oraz wiejskich szkołach. Klepiska zamiast podłóg jeszcze spotykała, podobnie jak brak toalet z bieżącą wodą w szkołach.
      Uprzejmi ludzie? Jasne... Donosy, kłótnie w kolejkach, powszechne kradzieże w zakładach.
      Zadbane dzieci? No tak - to z tej dbałości higienistka okresowo sprawdzała w podstawówce, czy wszy nie mamy. W Gdańsku, w latach 80-tych.
      Masz w głowie fikcyjny obraz PRL-u, ukształtowany przez ówczesną cenzurę i po prostu wspomnienia z czasów, gdy byłeś młodszy.

      • 16 6

      • domy z klepiskami to komunie sanacja w spadku zostawila

        • 3 0

      • wszy jest więcej obecnie, również z powodu braku higienistek w szkołach

        nie mówiąc o powrocie pluskiew, które sa zmorą GB...
        Klepiska są do dzisiaj i to nie tylkow tym kraju.

        To nie jest fikcyjny obraz, to raczej ty miałeś pecha.

        Ale zawsze można się posprzeczać czy szklanka jest w połowie pełna czy pusta.
        Moim zdanie znacznie większa część społeczeństwa była beneficjentem rozwoju poprzednio niż obecnie. Bo nalezy zwracać uwagę na punkt wyjścia...

        • 9 4

    • (6)

      a przed wojną dopiero jak było ...Polska długa i szeroka , kurorty nad Dunajem ... sękw tym że to co było to było i jest to nasza historia bardziej lub mniej chlubna ... a teraz jest teraz czasu ani postepu nikt nie zatrzyma ... nikt z mercedesa nie przesiadzie się znów do fiata 126 p... trzeba to co dobre praktykować ale dostosowane do aktualnych czasów a błędy sie naprawia a nie brnie w nie dalej zapewniając wszystjkich że tak miało być ... PiS przywraca komune ktrok po kroku.... nieprzemyślane programy socjalne promujące bezrobocie , cenzura , propaganda telewizayjna , pozowlenie na wesele , bon na wczasy pod gruszą .... tylko przemysłu nie potrafią odbudowac i wpuszczają kolejny obcy kapitał jak Aldi robiąc im dobrze zwolnieniami z tego i owego...kiedyś kadry kierownicze miały przygotowanie , dzis to przypadkowi chłopcy z bandy zaśłużeni tym lub owym a zazwyczaj ciętymi i chamskimi ripostami w TV jak dzieci przekomarzające się ..a ty a ty a tobie...

      • 13 8

      • dokładnie tak (5)

        sukces powojenny RFN polegał na tym ... że zamiast rozdawać 500+ ... to Państwową Forsę pchano w małe firmy ... były kredyty niskoprocentowe... były ulgi i zwolnienia podatkowe - dla każdego kto otworzył małą firmę i zatrudnił kilku ludzi!

        • 7 5

        • (4)

          O tak, najlepiej w twoją firmę a w zamian Ty zatrudnisz za 1000 zł ale gospodarkę zbudujemy

          • 8 3

          • przejadając poPiSowo - rozdawnictwo 500+ ołówkowe+ 13stąEmerycką+ (2)

            ooo to na pewno gospodarkę zbudujesz ;)))))

            • 7 8

            • (1)

              Zachód zbudował rozdając i płacąc duuużo więcej

              • 9 3

              • zapewne największy sukces gospodarczy odniosła Republika Waimarska ... gdzie po wypłatę z koszem na bielizne przychodziłeś ... tam też drukowali pieniązki ...na 600 maszyn

                • 3 5

          • lepiej prtugalczykowi napychac kasę za 2000 brutto miesięcznie - oj tak to je dobre - patrioty bleeee

            • 6 1

    • Masz niestety bardzo słabą pamięć.

      A z tym jadem - no cóż - odłącz sobie telewizję - całą - na dwa tygodnie i zobaczysz świat innymi oczami.
      Polecam, ja tak zrobiłem.

      • 3 5

    • Zgadzam się z Tobą w 1000%

      • 5 3

  • Czemu akurat teraz o tym piszą? Przypadek? Nie sądzę!

    A tak naprawdę, to już wyczuwam, że to przygrywka do PiSowskich posunięć gospodarczych. Bo coś mi się wydaje, że będzie to taki sam koniec jak prosperity gierkowskiej : 5 lat balu, potem kartki...

    • 2 3

  • Niektórym jest tęskno do takiego systemu (1)

    Bon na dziecko, wczasy. Gospodarka z odgórnym planowaniem. Niektórym z nas jest wygodnie gdy inni planują i mówią jak trzeba żyć. Jak nie będzie pieniędzy w budżecie to się dodrukuje. Za chwilę aby wyjechać to po paszport będziemy chodzić na komisariat.

    • 49 27

    • teraz tez mowia jak zyc, a pewien koncern zbija na tym gigaantyczna kase

      • 3 0

  • Precz z komuną (3)

    Nigdy nie rozliczono tych pachołków bolszewickich i złodziej. Oprawców własnego narodu

    • 8 1

    • Tych oprawcow

      Wypromowalismy do wladz UE.

      • 3 0

    • Co robili ze nazywasz ich oprawcami?

      • 0 2

    • Zmienili nazwę partii i teraz wybierani są do europarlamentu

      • 2 1

  • Hej

    Jak bedzie rządził Pis tego polska się doczeka A polski naród jest taki głupi że tego niedostrzega co rządzący robią z naszym krajem

    • 4 4

  • Bo Ja wiem... (5)

    4200 pensji i 10 zł za kilo cukru to bardzo podobnie do dzisiejszych czasów. Z tym że kolejek już takich nie ma ale z drugiej strony stołówek zakładowych też nie a szkoda

    • 34 11

    • Proszę zacząć czytac ze zrozumieniem, cukier kosztował 26 zl, 10 zł to była cena urzędowa czyli z d.... wzięta. Teraz proszę sobie przeliczyć ile cukru po 26zl mozna było kupić za 4200 i pomnozyc sobie tą ilość po obecnej cenie około 3 zł. Miłego dalszego tesknienia za cudownym PRL em

      • 1 1

    • Gdzie nie ma kolejek? (1)

      • 2 2

      • a stoisz gdzieś 4h w jakiejkolwiek kolejce?

        • 2 1

    • ceny z PRLu... prosperita - rok 1974 zarobki podobnie jak dziś - ok 3000zł do raczki na miesiac

      najgorsza kiełbasa zwyczajna 80zł/kg
      kiełbasa myśliwska 160zł/kg
      margaryna 40zł/opak.
      wódka 0,5L 75zł
      tabliczka czekolady 28zł
      benzyna 6,80zł/L

      • 4 1

    • Gdzie masz podobieństwa? Cukier poniżej 3 zł za kg, dostępny kiedy chcesz i ile chcesz. Nawet do domu mogą Ci go dostarczyć.
      Stołówki zakładowe są nadal.

      • 7 2

  • Zabrakło jednego szczegółu...

    W przypadku kartek na mięso były dwa różne przydziały. Pracownik umysłowy dostawał mniejszy przydział na mięso niż pracownik fizyczny. Podobnie na dziecko, warto o tym pamiętać...

    • 5 0

  • Pewne braki w sprzedaży cukru w owym czasie ( każdy kupował cukier) skutkują dzisiaj wzrostem zachorowania na cukrzyce.

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Ludzie biznesu

Dorota Sobieniecka- Kańska

Dyrektor Gdańskiego Klubu Biznesu. Wydawca, dziennikarka, wykładowca, doradca public relations....

Najczęściej czytane