Pracodawcy ostatnio zyskali nowe narzędzia, aby kontrolować pracowników, gdy mają podejrzenia, że są pod wpływem alkoholu bądź środków odurzających. Co może pracodawca? Jakie prawa ma zatrudniony?
tak, już otrzymaliśmy informację na ten temat
26%
nie, nic o tym nie wiem
61%
jeszcze nie, ale już o tym rozmawiają
13%
Wraz ze zmianami w Kodeksie pracy pracodawcy zyskali bezpośrednią podstawę prawną do badania trzeźwości swoich pracowników - pracodawca może prowadzić kontrole trzeźwości lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, jeżeli jest to niezbędne dla zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub dla ochrony mienia.
W Dzienniku Ustaw właśnie ukazało się rozporządzenia Ministra Zdrowia regulujące zasady przeprowadzania badań.Jednak informacje o obecności w organizmie pracownika alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, stanowią dane dotyczące zdrowia, a zatem dane wrażliwe. Dlatego wprowadzenie kontroli w zakładzie pracy wymaga odpowiedniego przygotowania, w tym określenia przesłanek badania i wdrożenia procedur wykonywania badania.
Kiedy pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy?
Jeżeli wprowadził kontrolę określonych grup pracowników w zakładzie pracy i kontrola wykazała, że pracownik znajduje się:- w stanie po użyciu alkoholu
- w stanie nietrzeźwości
- w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu
Alkomaty i testy
Jeżeli nie wprowadził kontroli lub ogranicza kontrole tylko do określonych grup pracowników, ale ma uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy:- w stanie po użyciu alkoholu
- w stanie nietrzeźwości
- w stanie po spożyciu środka działającego podobnie do alkoholu
- spożywał alkohol w czasie pracy.
Zarówno pracodawca, jak i pracownik, który nie został dopuszczony do pracy, może zażądać przeprowadzenia badania stanu trzeźwości pracownika przez policję.
Co podlega kontroli
Kontrola wprowadzana przez pracodawcę może dotyczyć:
- stwierdzenia spożycia alkoholu - stanu po użyciu alkoholu lub stanu nietrzeźwości
- stwierdzenia spożycia środków działających podobnie do alkoholu.
Myśleli, że "to pijak", a miał epilepsję. Pomogła pracowniczka ZTM
Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:- stężenia we krwi od 0,2 do 0,5 alkoholu albo
- obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:- stężenia we krwi powyżej 0,5 alkoholu albo
- obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Do środków działających podobnie do alkoholu zalicza się: opioidy, amfetaminę i jej analogi, kokainę, tetrahydrokanabinole, benzodiazepiny.Pracodawca dopuszcza pracownika do pracy, jeżeli badanie wykaże stężenie alkoholu w jego organizmie poniżej poziomu 0,2 we krwi lub poniżej 0,1 mg w 1dm3 wydychanego powietrza.
Pijany kierowca autokaru miał zawieźć dzieci na kolonie do Warszawy
Kiedy pracodawca może wprowadzić kontrolę trzeźwości? Jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracownika, ochrony życia i zdrowia innych osób czy ochrony mienia. W praktyce oznacza to, że kontrola trzeźwości będzie obejmować część pracowników danej firmy, zajmujących określone stanowiska lub wykonujących określone prace, w przypadku których spożycie alkoholu albo środków działających podobnie do niego stwarza szczególne zagrożenie dla życia, zdrowia czy mienia.
Jak wprowadzić kontrolę trzeźwości w firmie?
Zasady kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na spożycie innych środków działających podobnie do alkoholu trzeba ustalić:
- w układzie zbiorowym pracy
- w regulaminie pracy
- w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca: nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie musi ustalać regulaminu pracy (pracodawcy zatrudniający mniej niż 50 pracowników).
W dokumencie, który wprowadza kontrolę, trzeba określić co najmniej:- grupę lub grupy pracowników objętych kontrolą (jeżeli wobec tych grup zachodzą przesłanki uzasadniające wprowadzenie kontroli)
- sposób przeprowadzania kontroli, w tym rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli
- czas i częstotliwość jej przeprowadzania.
Coaching kariery, konsultacje CV i próbne rozmowy rekrutacyjne. Dla kogo i za ile?
O wprowadzeniu kontroli trzeźwości pracodawca informuje pracowników w sposób przyjęty u tego pracodawcy nie później niż dwa tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania. W przypadku zatrudnienia nowego pracownika objętego kontrolą pracodawca przed dopuszczeniem go do pracy przekazuje mu informacje na temat sposobu przeprowadzania kontroli trzeźwości - w tym rodzaju urządzenia wykorzystywanego do kontroli, czasu i częstotliwości jej przeprowadzania.
Jak przeprowadzić kontrolę trzeźwości?
Kontrola pracownika powinna być tak przeprowadzana, aby nie naruszać jego godności i innych dóbr osobistych i obejmuje badanie przy użyciu metod, które nie wymagają badania laboratoryjnego. Kontrola trzeźwości musi być przeprowadzana za pomocą urządzenia dokonującego pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu. Urządzenia do pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu: muszą mieć ważny dokument potwierdzający kalibrację lub wzorcowanie i jako metodę badania powinny wykorzystywać metodę spektrometrii w podczerwieni lub utleniania elektrochemicznego.
Porady prawne w Serwisie Praca
Na żądanie badanego pracownika - wynik badania dokonanego analizatorem wykorzystującym metodę utleniania elektrochemicznego wynoszący ponad 0,00 mg/dm3 należy zweryfikować badaniem analizatorem wydechu wykorzystującym spektrometrię przez dokonanie dwóch pomiarów. Drugiego pomiaru dokonuje się niezwłocznie po dokonaniu pierwszego pomiaru.
Ustnik urządzenia musi podlegać wymianie każdorazowo przed przeprowadzeniem pomiaru. Opakowanie ustnika należy otwierać w obecności osoby badanej.
Praca dodatkowa. Jak legalnie dorobić do pensji?
Badanie wydychanego powietrza może być przeprowadzone przy użyciu urządzenia, które nie jest wyposażone w cyfrową prezentację wyniku pomiaru, a także bez użycia ustnika, jeżeli producent analizatora wydechu przewiduje taki sposób jego eksploatacji. Jeżeli jednak takie badanie wykaże obecność alkoholu w wydychanym powietrzu, trzeba niezwłocznie przeprowadzić kontrolę urządzeniem dokonującym pomiaru stężenia.
Kontrola spożycia środków działających podobnie do alkoholu
Badanie na obecność środków działających podobnie do alkoholu polega na nieinwazyjnym pobraniu próbek śliny i umieszczeniu ich w urządzeniu do oznaczania metodą immunologiczną środków działających podobnie do alkoholu, zgodnie z instrukcją obsługi tego urządzenia. Do próbek nie dodaje się innych substancji poza znajdującymi się w zestawie urządzenia do oznaczania metodą immunologiczną środków działających podobnie do alkoholu.
Zdjęcia rodziny, kosmetyki, jedzenie. Co wypada trzymać na biurku w pracy?
Kiedy badanie przeprowadza policja?
Na żądanie pracodawcy lub pracownika niedopuszczonego do pracy badanie pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego. Najczęściej będzie to policja.
W niektórych sytuacjach policja zleca przeprowadzenie badania krwi. Zrobi to na przykład gdy:
- nie ma możliwości przeprowadzenia badania metodą niewymagającą badania laboratoryjnego
- pracownik niedopuszczony do pracy odmawia poddania się badaniu metodą niewymagającą badania laboratoryjnego
- pracownik niedopuszczony do pracy żąda przeprowadzenia badania krwi, pomimo przeprowadzenia badania metodą niewymagającą badania laboratoryjnego
- stan pracownika niedopuszczonego do pracy uniemożliwia przeprowadzenie badania metodą niewymagającą badania laboratoryjnego
- nie ma możliwości wskazania stężenia alkoholu z powodu przekroczenia zakresu pomiarowego urządzenia wykorzystywanego do pomiaru.
Jakie są skutki kontroli trzeźwości?
Decyzja o tym, czy i jakie konsekwencje zastosować wobec pracownika, w przypadku którego kontrola wykazała, że znajduje się w stanie po użyciu alkoholu, w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, należy do pracodawcy.
Jeżeli kontrola wykaże, że pracownik znajduje się w stanie po użyciu alkoholu, w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, pracodawca może:
- uznać nieobecność związaną z tym stanem za nieobecność nieusprawiedliwioną
- uznać nieobecność związaną z tym stanem za nieobecność usprawiedliwioną bez prawa do wynagrodzenia
- ukarać pracownika karą porządkową, czyli karą nagany, karą upomnienia lub karą pieniężną
- uznać, że pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych i rozwiązać z nim umowę bez wypowiedzenia.
Myśleli, że "to pijak", a miał epilepsję. Pomogła pracowniczka ZTM
Pijany kierowca autokaru miał zawieźć dzieci na kolonie do Warszawy
Coaching kariery, konsultacje CV i próbne rozmowy rekrutacyjne. Dla kogo i za ile?
Praca dodatkowa. Jak legalnie dorobić do pensji?
Zdjęcia rodziny, kosmetyki, jedzenie. Co wypada trzymać na biurku w pracy?
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy