Udziałowcy Stoczni Gdańsk nie mogą porozumieć się w sprawie ratowania zakładu. Obie strony przerzucają się stanowiskami i niewiele wskazuje na to, aby doszło do przełomu. Dziś o stoczniach będzie mowa na posiedzeniu Sejmowej Komisji Skarbu, a w przyszły wtorek minister Włodzimierz Karpiński ma się spotkać z Siergiejem Tarutą, właścicielem stoczni. O tym czy są dokumenty finansowe, czy istnieje biznesplan, dlaczego nie było audytu i... co ma o tym wszystkim myśleć przeciętny Kowalski, opowiada Andrzej Stokłosa, prezes Stoczni Gdańsk.
Brak sprawozdania finansowego, brak biznesplanu, brak rozliczenia wcześniej otrzymanej pomocy publicznej, brak informacji na temat realizacji planu restrukturyzacji powodują, że większościowy udziałowiec skutecznie uniemożliwia podjęcie w tej chwili decyzji o dokapitalizowaniu stoczni - powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes ARP po walnym. Co ma o tym myśleć przeciętny Kowalski?Andrzej Stokłosa: - Ma prawo myśleć, że prezes ARP ma powody tak mówić, bo jest prezesem poważnej państwowej agencji. Prawda jest taka, że... mija się z prawdą. Może nie wie, jak jest w rzeczywistości?
Czyli według pana, wszystkie dokumenty Agencja ma? - Sprawozdanie z realizacji Planu Restrukturyzacji Stoczni Gdańsk SA składamy do ARP w lipcu każdego roku, począwszy od 2010 roku. Aktualne za 2012 r. kończymy przygotowywać. Jest to formalny wymóg wynikający z podpisanego Planu. Wymóg ten zatem realizujemy. Sprawozdanie z rozliczenia 150 milionów pożyczki z pomocy publicznej otrzymanej w 2009 roku zostało wysłane do ARP, a potem do Brukseli w 2009 roku. Jeżeli więc dziś prezes Dąbrowski każe nam się rozliczać z czegoś, co zostało już rozliczone 4 lata temu, to mamy do czynienia albo z nieporozumieniem, albo z czymś jeszcze gorszym... Informacje objęte tzw. sprawozdaniem finansowym zostały Agencji przekazane. Faktem jest, że bez audytu. Dokładamy wszelkich starań, aby nasze sprawozdania były audytowane przez jedną z firm tzw. "wielkiej czwórki". Jedna z tych firm audytuje sprawozdania Stoczni od czasu prywatyzacji. Dopiero w ostatniej dekadzie czerwca zapłaciliśmy nasze zobowiązania do tej firmy z tytułu wykonanego przez nich badania sprawozdania za 2011 r. Będąc ich dłużnikiem jeszcze kilka dni temu nie mogliśmy - zgodnie ze standardami międzynarodowej księgowości - zawrzeć skutecznej umowy na badanie sprawozdania finansowego za 2012 r. Aktualnie umowa z tym samym audytorem została zawarta i badanie jest właśnie prowadzone. Tak wygląda strona formalna sprawozdania finansowego za 2012 r. Jednak z merytorycznego punktu widzenia - wszystkie dane finansowe dotyczące wyników za 2012 rok Agencja dostała od nas w marcu. Dziś ma także wszystkie aktualne dane finansowe, bardzo szczegółowe.
Agencja i przedstawiciele MSP publicznie twierdzą, że przekazywane przez Was dane są niewiarygodne.- O ile mnie pamięć nie myli - to do sprawozdań przygotowywanych przez Stocznię od 2010 r. audytor nie wnosił istotnych uwag i wydawał akceptujące opinie. Oznacza to, że sprawozdania przygotowywane przez Stocznię są sporządzone rzetelnie i są wiarygodne. Nadto, o ile wiem to dyskusja na ten temat była prowadzona na dwóch ostatnich posiedzeniach Rady Nadzorczej Spółki i nie mieliśmy informacji, żeby zagadnienie to wówczas miało tak kluczowe znaczenie jakie aktualnie przypisuje mu Agencja. Podsumowując ten wątek - jeżeli Agencja twierdzi, że nie wie co się w stoczni dzieje, co się dzieje w finansach stoczni, to... mija się z prawdą.
Jednak brak audytu, to brak audytu. To dobry pretekst, który jednak Stocznia dała, a prezes ARP wykorzystał, ale to wasz błąd.- Ma pani rację, pretekst jest dobry i dosyć nośny - mam jednak niezmiennie przekonanie, że istotą rzeczy jest merytoryczna wiedza na temat sytuacji finansowej Stoczni, a tę jak mówiłem wcześniej - w naszym przekonaniu - Agencja posiada. Nie chcę przytaczać w tym miejscu wiele przykładów sytuacji odwrotnych - gdzie zdarzało się, że było badanie sprawozdań finansowych, były pozytywne opinie - tylko rzeczywistość nijak się miała do tych opinii. Jest jeszcze inny problem. Audytor w swojej opinii musi ocenić dalsze perspektywy funkcjonowania przedsiębiorstwa. Bez zasilenia finansowego nie mamy przyszłości, więc bez porozumienia z ARP nie będzie pozytywnej opinii audytora. Tymczasem prezes Dąbrowski mówi, że dopóki nie dostanie pozytywnej opinii z audytu, nie ma mowy o zasilaniu stoczni i porozumieniu z większościowym akcjonariuszem. Błędne koło.
ARP twierdzi, że nie ma też biznesplanu dla stoczni.O ile wiem, prezes Dąbrowski wspólnie z nami prezentował ten biznesplan u ministra Budzanowskiego [ówczesny minister skarbu - od red.] w marcu tego roku. Potem na ten biznesplan nanoszone były uwagi zgłaszane przez ARP. Więc biznesplan istnieje i ARP wie o tym dobrze.
Obstawiam taki scenariusz dyskusji na ten temat. Za kilka dni okaże się, że taki biznesplan jednak jest, ale pomimo oczywistych faktów będziemy słyszeli, że zadania były w nim określone zbyt optymistycznie, że tutaj napisano, że zgodnie z biznesplanem w pierwszym półroczu 2013 roku będą mieli średnią marżowość 62 zł, a mają 48 zł... A to, że warunki są trudne. A to jeszcze coś innego... I w taki sposób będzie tworzony kolejny argument na "chcemy, ale nie możemy..."
Pana zdaniem, ARP ma pełną wiedzę na temat sytuacji stoczni?- W naszym przekonaniu jeżeli ktoś mówi, że ARP nie dysponuje w miarę uporządkowaną wiedzą, która umożliwia podjęcie takiej czy innej decyzji, to mija się z prawdą. Takie informacje istnieją i Agencja takimi informacjami dysponuje. Stawianie takich tez powoduje, że formalne aspekty zaczynają dominować nad meritum sprawy. Problemu zasilenia Stoczni nie można zredukować tylko do podniesienia kapitału. Myśmy od samego początku mówili o dwóch elementach. Mówiliśmy o sprzedaży tzw. nieprodukcyjnych aktywów oraz o podniesieniu kapitału akcyjnego Spółki. Od początku zakładaliśmy, że stocznia ma być skompaktyzowana, ma mieć uruchomione trzy linie produktowe i ma sprzedać aktywa nieoperacyjne. Wpływy uzyskane ze sprzedaży, to w różnych wariantach od 50 do 70 proc. pieniędzy koniecznych do przeprowadzenia planu restrukturyzacji. A podniesienie kapitału było tylko zamknięciem finansowania. To były te - w ostatniej wersji - ok. 80 mln zł, jakie ukraiński inwestor miał przekazać stoczni.
ARP mówi o wspólnym, proporcjonalnym podniesieniu kapitału.- Dzisiaj z punktu widzenia ryzyka inwestora uchwała o podniesieniu kapitału bez uzyskania wyprzedzających wpływów z tytułu sprzedaży aktywów nieoperacyjnych nie rozwiązuje problemów stoczni. Jeżeli zaczniemy od podniesienia kapitału, a nie będzie temu towarzyszyła równoległa sprzedaż aktywów nieoperacyjnych, to jest pewne, że nie da się tych pieniędzy efektywnie wykorzystać i w rezultacie cała operacja nic nie da. Upraszczając rzecz całą - jeżeli zbudowanie czegoś wymaga nakładów w wysokości 100 zł, a mamy tylko 50 zł, to prawdopodobnie nic z tego budowania nie wyjdzie, a i te 50 zł zostanie stracone. Warto zwrócić uwagę na zdecydowanie różne poziomy ryzyka obu akcjonariuszy naszej Spółki. Normą jest, że kapitały akcjonariuszy nie są zabezpieczone. W tym przypadku mamy do czynienia z nierównoprawną sytuacją akcjonariuszy, co z kolei niewątpliwie wpływa na ich postępowanie. Zaangażowanie kapitałowe ARP jest bardzo dobrze zabezpieczone na aktywach Spółki. Wniesiony przez drugiego, większościowego akcjonariusza kapitał nie jest w żaden sposób zabezpieczony. W przypadku upadłości Spółki, większościowy akcjonariusz ukraiński traci wszystko, polski akcjonariusz mniejszościowy nie traci nic. Warto o tym pamiętać analizując przesłanki postępowania akcjonariuszy.
Jednak był moment, gdy nie zgadzaliście się na proporcjonalne dokapitalizowanie.- Nie mieliśmy nigdy żadnego powodu, by kwestionować wspólne dokapitalizowanie spółki, jako element szerszego planu. Dlaczego w porozumieniu z marca nie ma słowa o podwyższeniu kapitału? O ile pamiętam, to Agencja wówczas uważała, że jej udział w takim podwyższeniu będzie niezgodny z prawem unijnym. To dlatego jedynym podmiotem, który miał dopłacać kapitał była GSG. W maju - jak dowiedzieliśmy się z mediów - stanowisko Agencji w tej sprawie uległo zasadniczej zmianie. Skoro ARP chce inwestorowi zaoszczędzić ok. 20 milionów, to przecież tylko ktoś nierozsądny by się nie zgodził.
Dlaczego rola ARP jest tak kluczowa w sprzedaży aktywów niepotrzebnych stoczni? Wielu odbiera to jako niepotrzebne angażowanie publicznych środków? Przecież sami możecie to sprzedać? - Po pierwsze, mówimy cały czas o wycenach i rynkowych warunkach sprzedaży, wycenach zrobionych na nasze zlecenie, ale również zrobionych na zlecenie ARP. Ten tryb transakcji całkowicie nie pasuje do pojęcia "niepotrzebne angażowanie środków publicznych". Po wtóre, i to jest bardzo ważne - rola Agencji jest kluczowa dlatego, bo powiedziała, że to zrobi. To wynika z podpisanego w marcu porozumienia. Gdyby wówczas Agencja powiedziała "nie", to musielibyśmy szukać innego rozwiązania. Przypominam, że mówimy w tym przypadku o kluczowym elemencie budowania bazy finansowej Spółki. Nie można odpowiedzialnie mówić "tak", a po jakimś czasie zmieniać zdania w tak ważnej dla Stoczni sprawie. Nie bez znaczenia był również fakt, że Agencja była tym podmiotem, który mógł transakcję sprzedaży gruntów zrealizować w krótkim terminie. Poza tym, to że niektóre aktywa są dla Stoczni dzisiaj zbędne, nie znaczy, że są mało lub nic nie warte. Przeciwnie, to są bardzo dobre aktywa. Warto zbadać jak są wyceniane przez firmy zaangażowane w projekt "Nowe Miasto". Prawdopodobnie upublicznienie wiedzy na ten temat zamknęłoby spekulacje na temat wartości tych gruntów.
A co z planem restrukturyzacji z 2009 roku? Został wykonany?- Większość tak. Jest jeden element, którego nie wykonaliśmy. Chodzi o budowę fabryki wież wiatrowych. Ta inwestycja miała być sfinansowana z kredytu bankowego. Deklaracje bankowe zapewniające takie finansowanie były elementem planu restrukturyzacji wysłanego przez Ministerstwo Skarbu Państwa do Komisji Europejskiej. Ostatecznie banki nie dały kredytu, a ARP powiedziała "trudno". I chociaż było "trudno" dla Stoczni Gdańsk, której ARP jest znaczącym akcjonariuszem - stało się "łatwo" dla realizowanego przez ARP projektu budowy fabryki elementów wież w Szczecinie.
Mam więc rozumieć, że ARP korzysta z waszych pomysłów?- Podobnie jak inne firmy stoczniowe i offshorowe, z dużym zainteresowaniem patrzymy na projekty realizowane przez grupę ARP. Po pierwsze dlatego, że w części dotyczącej Stoczni - dokumenty rozwoju strategicznego naszych firm są bardzo zbliżone, żeby nie powiedzieć, iż są w wielu elementach tożsame. Tyle tylko, że ARP realizuje swoje z półtorarocznym przesunięciem w czasie w stosunku do naszych. Interesujące są również zasady realizacji tych projektów. Niewątpliwie niektóre z nich nie są powszechnie dostępne dla innych firm z sektorów, w których działają przedsiębiorstwa należące do Agencji. Kilka miesięcy temu byliśmy informowani, że ARP jest bardzo zainteresowana jak najsilniejszym wsparciem realizacji przygotowanego programu restrukturyzacji. Mówiono, że powolny tryb decyzji wynika tylko i wyłącznie z chęci dołożenia największej staranności, żeby ten proces przeprowadzony był bezpiecznie, prawidłowo, jasno. Wtedy byłem gotów w to wierzyć, dzisiaj mam świadomość własnej naiwności.
To poważny zarzut. Skąd ta niechęć pana zdaniem?- Moim zdaniem władze Agencji są zajęte budową własnej grupy stoczniowej. Czerpiąc inspirację z naszego programu restrukturyzacji i analiz renomowanych firm doradczych opłaconych przez Stocznię Gdańsk, ARP stworzyła własną koncepcję grupy stoczniowej. Zaangażowano w utworzenie tej grupy i finansowanie jej działalności niemałe pieniądze. Przez nasze kłopoty Agencja ma szansę przejęcia bardzo dobrych aktywów, w bardzo niskiej cenie. To wszystko zaczyna układać się w dosyć jednoznaczny obraz. Proszę mi wierzyć, to nie tylko moje wrażenia i oceny. Gdzieś w tle funkcjonuje jeszcze nasz polski problem z interpretacją wschodnich inwestycji. Proszę zwrócić uwagę, że nawet bardzo wpływowi politycy potrafią publicznie mówić, że "ukraiński inwestor, ale tak naprawdę Rosjanie kontrolują to wszystko". Albo: popatrzcie tylko, kto ich wpuścił do Stoczni! To wszystko tworzy pewną atmosferę, która w żadnym wypadku nie jest dobra dla zakładu. Półsłówka, szeptanki - zawsze się znajdzie okazja do uszczypliwego komentarza, do podstawienia nogi, a wszystko otulone mnóstwem deklaracji, obietnic, dobrych słów, z których od kilku miesięcy dokładnie nic nie wynika. Najgorsze jest to, że na przełomie ostatniego roku zaczynało być już naprawdę optymistycznie.
Optymistycznie?- Klienci nabierali zaufania do Stoczni, jeden kontrakt się kończył, przychodził drugi. Były początki dobrej, oczekiwanej tendencji. Tego jest najbardziej żal. Pamiętam, że na grudniowym spotkaniu w ARP powiedziałem, że sytuacja w stoczni jest bardzo trudna, ale potrafię sobie wyobrazić, że jak stosowne decyzje zostaną podjęte do połowy marca, to my sobie damy radę i realizowany program restrukturyzacji przyniesie planowane rezultaty. Wówczas usłyszałem mile brzmiące słowa, że z całą pewnością do tego czasu, a nawet wcześniej, wszystkie niezbędne decyzje zostaną podjęte i wdrożone. Dzisiaj mamy koniec lipca, a decyzji nie ma. Być może chodziło o inne decyzje? Czas nie jest naszym sprzymierzeńcem. Widzimy jak przedłużanie dyskusji odbija się na funkcjonowaniu stoczni. Im więcej gadania w mediach na temat stoczni, tym większe ryzyko takiej, a nie innej reakcji naszych klientów. Nie jest tajemnicą, że zaczynamy tracić niektóre tzw. "pewne" kontrakty. Jeden duży kontrakt straciliśmy po informacji w TVN [informacja podana pod koniec maja - od red.], że lada dzień będzie wniosek o upadłość, z sugestią, że to właściciel go złoży. Oczywiście informacja była nieprawdziwa. Rozmawiamy z klientami, przekonujemy. Niestety, co dziesiątego [czas wypłat w stoczni - od red.] jest nowa porcja negatywnych informacji na temat stoczni. Tak wygląda współczesna walka o rynek.
Boje się zapytać o scenariusz dla Stoczni...- Jestem przekonany, że Stocznia ma swoją szansę. Dzisiaj staramy się udowodnić wszystkim, że ta Stocznia pracuje i daje sobie radę. Opóźnione wypłaty wielu pracowników Stoczni stawiają ich w bardzo trudnej sytuacji. To jest bardzo niedobrze, ale inaczej nie bylibyśmy w stanie utrzymać ciągłości produkcji. Osobiście jest mi z tego powodu bardzo przykro i jak tylko mam okazję to przepraszam pracowników za tę sytuację. Ale jednocześnie pięknie im dziękuję za to, że trwając - również wierzą w ich - jak mówią - Stocznię. To już siódmy miesiąc, gdy pracujemy w ekstremalnych warunkach. W drugim półroczu 2012 r. pracowaliśmy tylko w trudnych warunkach. Dzisiaj pracujemy w ekstremalnych. W lipcu, utrzymując ciągłość działalności gospodarczej, byliśmy bardzo blisko wypłacenia wynagrodzenia w całości. Niestety, złamaliśmy porozumienie ze związkami - mieliśmy unormować sytuację do 10 lipca. Taką szansę dawała umowa z jedną z firm Marsa - Nautą SA. Umowa wynegocjowana, parafowana przez Zarządy obu spółek. Jednak po raz kolejny zmieniła się po stronie ARP koncepcja jej zawarcia. W rezultacie do Stoczni nie wpłynęło kilka milionów złotych. Teraz mamy obietnicę, że te aktywa kupi w przeciągu kilku dni inna spółka Agencji. Zobaczymy... Jest jednak na Pomorzu kilka firm, które - mimo wielu krytycznych momentów naszej współpracy - wierzą w nasze dalsze funkcjonowanie i rozwój. Chciałbym osobom kierującym takimi firmami jak Stalkone, Timoro, EUE, Dakar, PRS, LQRS, lokalnym firmom szeroko rozumianej energetyki podziękować za współpracę, za gotowość jej utrzymywania. Dzięki zaufaniu ISD Trade mamy cały czas dostęp do blachy. Wiele satysfakcji czerpiemy z rozwijającej się współpracy z Gdańską Stocznią Remontowa, Mostostalem Pomorze, Vistalem. Mam nadzieję, że jest to faza rozwoju korzystnej dla naszych firm współpracy i ma ona wielki potencjał.
Załóżmy więc, że scenariusz jest jednak optymistyczny. - Bardzo ładnie rozwija się rynek konstrukcyjny. Finalizujemy kontrakty na duże urządzenia przeładunkowe. I to jest dobry przykład rozwoju stoczni. Pierwszy kontrakt tego typu był przejęciem kontraktu Mostostalu Chojnice. Potem powtarzaliśmy to samo urządzenie, ale już z dodatkowym uzbrojeniem, a teraz mamy szansę po raz pierwszy produkować te urządzenia kompletnie wyposażone. Mamy szansę wejść do grupy producentów nie tylko konstrukcji, ale całych urządzeń. Chodzi o trafostacje dla rynku offshore. Do tego nasz kontrahent, który wycofał się po rewelacjach w TVN, deklaruje, że jak sytuacja się wyjaśni, to wrócą. Interesująco wygląda rynek i kontrakty w zakresie wież wiatrowych. Jak powiedzieliśmy, że schodzimy z rynku stoczniowego, to istotnie zwiększyła się ilość stoczniowych zapytań ofertowych. Jeśli pokonamy obecne kłopoty, to Stocznia powinna mocno stanąć na nogi już za kilka miesięcy.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy