• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Jakie uprawnienia ma "tajemniczy klient"?

Tomasz Siemoński
21 listopada 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Szkolenie po nocnej zmianie. Czy to legalne?
Tajemniczy klient powinien działać według pewnych, ustalonych z pracodawcą procedur oraz przy zachowaniu przynajmniej minimalnych standardów etycznych. Tajemniczy klient powinien działać według pewnych, ustalonych z pracodawcą procedur oraz przy zachowaniu przynajmniej minimalnych standardów etycznych.

Tajemniczy klienci to popularny sposób sprawdzania jakości wykonywania pracy przez pracodawcę. Jakim ograniczeniom podlegają i czy stosowanie tej metody jest etyczne? Z takimi wątpliwościami zwrócił się do nas czytelnik.



Ostatnio w jednym z hipermarketów byłem świadkiem niepokojącej sytuacji. Stojący w kolejce do kasy przede mną mężczyzna próbował kupić torbę na ramię, na której nie było kodu kreskowego. Kasjerka wezwała pomoc uruchamiając migające światło przy kasie. Okazało się jednak, że mężczyzna przeprowadzał w sklepie wewnętrzną kontrolę, a w torbie, którą próbował kupić ukryte były małe nożyczki, które najwyraźniej przegapiła kasjerka. Mężczyzna uznał widocznie, że kasjerka nie przeszła testu, zaczął przy niej sporządzać w notesie notatki, prosząc o podanie danych personalnych. Kasjerka była roztrzęsiona tą sytuacją. Wzbudziło to we mnie kilka wątpliwości. Czy jest obowiązkiem kasjerki ochrona sklepu przed złodziejami? Czy może należy to do ochrony? Czy sprawdzający nie powinien wiedzieć wcześniej, u kogo robi zakupy, spisać sobie wszystko dyskretnie po odejściu od kasy, a wynik kontroli przekazać przełożonemu kasjerki, aby mogli omówić ewentualnie popełnione błędy? Czy ta sytuacja miała znamiona mobbingu?
Na pytanie odpowiada Tomasz Siemoński, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego - Tomasz Siemoński.

Tomasz Siemoński, radca prawny Tomasz Siemoński, radca prawny
Zdarzenie opisane przez czytelnika jest złożone i wieloaspektowe. Instytucja tzw. tajemniczego klienta nie została dotychczas kompleksowo uregulowana w polskim systemie prawnym, niemniej jednak stosowanie przedmiotowej metody, jako sposobu kontroli pracowników jest dopuszczalne i coraz bardziej popularne. O skuteczności opisywanej metody może świadczyć fakt, iż od kilku lat jest ona z powodzeniem wykorzystywana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na obszarze kontroli przedsiębiorców.

Stosowanie mystery shoppingu nie charakteryzuje się jednak dowolnością. Jest ono ograniczone zarówno przepisami powszechnie obowiązującymi, jak i kodeksami dobrych praktyk, które wytyczają standardy etyczne, którym powinni sprostać zarówno osoby wykonujące zawód tajemniczego klienta, jak i pracodawcy posługujący się wskazaną metodą. Kodeksy dobrych praktyk nie są wprawdzie źródłami prawa, jednakże mogą wpływać na treść orzeczenia sądu w przypadku sporu na linii pracownik pracodawca.

Czy tajemniczy klient to dobra forma kontroli pracowników?

Ustosunkowując się do kwestii odpowiedzialności kasjerki za powierzone mienie należy zwrócić uwagę, iż bez znajomości treści stosunku prawnego łączącego pracownika z pracodawcą ani zasad panujących w danym zakładzie pracy, nie można w sposób jednoznaczny odpowiedzieć na zadane pytanie. Warto jednak zaznaczyć, iż kasjerka może ponieść taką odpowiedzialność, jeżeli zawarła umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej opisaną w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 października 1974 r. w sprawie wspólnej odpowiedzialności materialnej pracowników za powierzone mienie. W mojej ocenie sam fakt, zatrudnienia przez pracodawcę pracowników ochrony nie musi tej odpowiedzialności automatycznie wyłączać.

Odnosząc się natomiast do samego zachowania kontrolującego, polegającego na bezpardonowym wytknięciu kasjerce popełnionego błędu, należy wskazać, iż tajemniczy klient powinien działać według pewnych, ustalonych z pracodawcą procedur oraz przy zachowaniu przynajmniej minimalnych standardów etycznych. W mojej ocenie sposób poinformowania pracownika o zastanym naruszeniu nie narusza przepisów powszechnie obowiązujących i o ile występuje tu jakiekolwiek naruszenie, to może ono dotyczyć jedynie ustaleń poczynionych pomiędzy pracodawcą a kontrolującym. W mojej ocenie, pracodawca korzystający z usług tajemniczego klienta powinien o tym fakcie poinformować pracowników, a wypadku gdy tego typu kontrola wiąże się z utrwalaniem danych osobowych, nagrywaniem dźwięku lub obrazu - uzyskać ich zgodę.

Przedmiotowa sytuacja, o ile wystąpiła incydentalnie, a jej celem rzeczywistym była kontrola pracownika, nie może być traktowana jako mobbing w rozumieniu Kodeksu Pracy. Zgodnie z art. 94 [3] § 2 KP mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.

Porady prawnika Porady prawnika

Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl

O autorze

autor

Tomasz Siemoński

radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Siemoński

Kancelaria Radcy Prawnego - Tomasz Siemonski

Miejsca

Opinie (102) 2 zablokowane

  • nie dość że człowiek zapie"dala to jeszcze go bandyta napada w miejscu pracy

    • 4 4

  • Kasjerka (1)

    Mam takie pytanie co tak na prawdę sprawdzają tajemniczy klienci bo przykładowo gdy idę do któregoś marketu a rzadko tam robię zakupy to nieraz po całym sklepie muszę się nachodzic żeby znaleźć dany towar a gdy szukam jakiegoś pracownika to graniczy z cudem by takowego znaleźć a jak już znajdę to najczęściej słyszę odpowiedź że on nie z tego działu albo z agencji i nie ma pojęcia gdzie to jest czasem aż mnie szlak bierze na takie odpowiedzi

    • 6 0

    • To spróbuj popracować w hipermarkecie
      Więcej obrotnosci kochana a nie zawracasz głowę pracownika

      • 0 0

  • co za bzdury (1)

    w jakim hipermarkecie kasjerzy podpisują umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej za towar w sklepie.?????
    Panie prawnik idź pan się doszkolić bo wychodzą braki

    • 4 1

    • No tak, ale jak brzmi?

      • 1 0

  • pyt

    za PO o Polszy ówiło się Bangladesz Europy a za Pisuuu????? czekam na propozycje

    • 0 0

  • To nie TK

    To był zakup kontrolowany a nie tajemniczy klient. Różnica jest taka że TK musi pozostać anonimowy do końca bo inaczej nie będzie zaliczone. Zakup kontrolowany to kontrola firmy czy sprzedawca sumiennie kasuje. Sprzedawca ma obowiązek sprawdzenia kartonu w którym jest dany towar czy potencjalny złodziej nie ukrył czegoś. Żaden sprzedawca nie ma prawa zajrzeć do torebki czy torby klientów. Zachowanie tego pana powinno być zgłoszone dalej bo naruszył wizerunek tego sprzedawcy.

    • 7 0

  • to tajemniczy klient jest niedouczony...Total żenada

    • 1 1

  • Tak samo na poczcie jest tajemniczy klient. (1)

    Kobieta przy okienku jak nie powie dzień dobry i dziękuję oraz nie przedstawi się lub nie uśmiechnie to ma przechlapane. A jak nie zaproponuje całej listy produktów finansowych poczty czy banku pocztowego oraz nie sprzeda gazety to ma całkiem przerąbane....

    • 4 0

    • dlatego poczta jest na etapie berka kucanego

      • 1 0

  • Jedynie pobranie paragonu to znak ostrzegawczy. Tajemniczy klient robi zwykle standardowe zakupy.

    • 1 0

  • Dramat (1)

    Pracuję od roku jako TK i nie wyobrażam sobie zachowywać w taki sposób. Wszystko zależy od człowieka. Jeden odwala właśnie takie numery a inny zrobi wszystko aby pracownik zaliczył test. Ja bym torbę celowo zostawił otwartą i modlił się o to aby pracownik chociaż spojrzał na sekundę do środka. Miałbym wtedy podstawę do tego aby w ankiecie zaznaczyć, że pracownik sprawdził zawartość torby. Nigdy w życiu bym nie schował do środka czegokolwiek. Ten TK o którym jest artykuł powinien według mnie zostać wyrzucony z pracy i wpisany na czarną listę.

    • 2 1

    • A jak inaczej przeszkolić kasjera aby sprawdzał produkty?
      Oni nie maja z negatywnego testu żadnych konsekwencji
      Widać ze mało kompetentny z ciebie TK

      • 1 0

  • (2)

    Dzbanie to popularna praktyka w każdym hipermarkecie a Ty sie zapowietrzasz
    Kasjer ma obowiązek sprawdzić każdy towar od opakowania po farbie i jajkach aż po pudełka z alkoholem i torby
    Ludzie (złodzieje) robią bardzo wymyślne przekręty wiec trzeba wszystko sprawdzać przy nabiciu
    Jeśli kasjer nie przejdzie tzw testu nie ma z tego żadnych konsekwencji, tylko jego dane oraz co zostało ukryte/podmienione trafiają do wykazu testów

    • 1 0

    • Co do danych kasjera, najlepiej podchodzisz do niego gdy w tym momencie nie ma nikogo przy kasie, kasjer wówczas musi zamknąć kase lub przestać włączać coraz popularniejsze przyciski z numerem kasy (tzw jedna kolejka) i odpowiedzieć na twoje pytania oraz zapoznać sie z procedurami, trwa to 2 min i to jest norma.

      • 0 0

    • A kto kupuje puste opakowania? Ty, kertynie?

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Ludzie biznesu

Marek Kasicki

Wiceprezes zarządu Energa-Operator. Absolwent Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki...

Najczęściej czytane