Specjalne statki instalacyjne ułożą i podłączą kable dla Baltica 2

Grupa PGE i Ørsted podpisały kontrakt z Grupą Boskalis na ułożenie i podłączenie kabli wewnętrznych i kabli eksportowych dla Baltica 2. To jeden z dwóch etapów Morskiej Farmy Wiatrowej Baltica. Wcześniej PGE i Ørsted podpisały umowy na dostawę morskich kabli eksportowych, wykorzystywanych do wyprowadzania mocy z morskich elektrowni wiatrowych na ląd. Celem całej operacji instalacji kabli jest bezpieczne i efektywne przesłanie wytworzonej przez morskie turbiny wiatrowe energii elektrycznej do krajowej sieci elektroenergetycznej, a tym samym zwiększenie udziału energii odnawialnej z wiatru w polskim miksie energetycznym.

- Konsekwentnie realizujemy kolejne etapy największego projektu OZE w historii Polski. Mamy za sobą kontraktację najważniejszych komponentów dla etapu Baltica 2, w tym na dostawę 107 turbin, a także fundamentów i morskich stacji transformatorowych. Teraz przeszliśmy do kolejnej fazy związanej z kontraktowaniem usług instalacji poszczególnych komponentów. Pierwszym efektem jest podpisanie umowy na instalację kabli dla projektu Baltica 2 o mocy 1,5 GW. - Już w 2027 r. ta inwestycja zapewni bezpieczne dostawy zielonej energii dla 2,4 mln gospodarstw domowych, jednocześnie ograniczając emisje CO2 o blisko 5 mln ton rocznie - powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.
Boskalis to doświadczona firma o globalnym zasięgu, specjalizująca się w projektach morskich elektrowni wiatrowych i dysponująca flotą ponad 650 specjalistycznych statków. Dotychczas firma zrealizowała wiele projektów z zakresu morskiej energetyki wiatrowej, głównie na Morzu Północnym, ale jej doświadczenie obejmuje także udział w budowie terminalu LNG
w Świnoujściu.

Prawie 500 km kabli

Wybrany wykonawca otrzyma zadanie ułożenia i zakopania ok. 300 km kabli eksportowych
i ok. 170 km kabli wewnętrznych. Ponadto będzie musiał wcześniej usunąć głazy w celu przygotowania dna morskiego do instalacji linii kablowych. Wyłoniona w przetargu firma do układania kabli dla Baltica 2 przeznaczy kilka statków ze swojej floty - m.in. kablowiec (CLV, cable laying vessel) i jednostkę wspomagającą (CSV, construction support vessel).

Jak to działa?

Energia elektryczna wytwarzana przez morskie turbiny wiatrowe jest przesyłana na ląd za pomocą szeregu systemów kablowych, które są zakopane w dnie morskim. W przypadku morskiej farmy wiatrowej wymagane są dwa główne rodzaje kabli: kable wewnętrzne (szeregowe) (ang. array cable) łączące poszczególne turbiny wiatrowe z podstacją transformatorową na morzu (ang. offshore substation - OSS) oraz kable eksportowe (ang. export cable), które przesyłają energię elektryczną z podstacji morskiej do sieci lądowej.

Wyjście kabla eksportowego na ląd (ang. landfall) odnosi się do punktu, w którym kable przenoszące energię z morskiej farmy wiatrowej docierają do brzegu. To tutaj łączy się infrastrukturę morską z lądową i następuje wprowadzenie odnawialnej energii z wiatru do sieci elektroenergetycznej.

Projekt i wykonanie okablowania, które są kluczowymi elementami morskich farm wiatrowych, oprócz samych kabli obejmują związane z tym prace dotyczące badań (w celu określenia trasy i konfiguracji dna morskiego), oczyszczenia trasy, transportu kabli na miejsce, statków do układania, zakopania, wciągania kabli (do fundamentów turbiny, podstacji transformatorowej na morzu lub brzegu), podłączenia i testy elektryczne oraz systemy ochrony kabli.

W związku z tym, że statki do układania kabli spędzają większość czasu na morzu, muszą być wyposażone w najnowocześniejsze systemy oraz zaprojektowane specjalnie do powtarzania sekwencji instalacji dużej liczby kabli wewnętrznych, w tym najnowsze systemy ochrony linii kablowych.

Jak zbudowany jest kablowiec (CLV, cable laying vessel)?

Statek rozkłada kable pomiędzy konstrukcjami morskiej farmy wiatrowej (stacja transformatorowa, fundamenty turbin) i wraz z zespołami techników zwanymi zespołami wieżowymi instaluje je w konstrukcjach turbin. Statek, wyposażony w dźwig o dużej nośności, przewozi i składuje kable do specjalnej konstrukcji zwanej karuzelą. Karuzela służy do stopniowego rozwijania kabla układanego na dnie. Może ona pomieścić kilka tysięcy ton kabla o średnicy 30 cm. Ponadto kablowiec jest wyposażony w robot podwodny służący do monitorowania trasy układanego kabla, a także w lądowisko dla helikopterów, które umożliwia wymianę załogi bez konieczności zawijania do portu i przerywania prac. Na pokładzie kablowca może przebywać jednocześnie 70-120 osób.

Jakie jednostki oprócz kablowca?

Oprócz kablowca wśród jednostek pływających, które mogą tworzyć flotę do instalacji kabli offshore, możemy wyróżnić jednostkę asystującą offshore (ang. Offshore Support Vessel - OSV) z zespołami wieżowymi i systemem W2W (ang. walk to work), która odpowiada za logistykę/zakwaterowanie i transfer zespołów wieżowych pomiędzy konstrukcjami fundamentów turbin, jednostkę transportową (ang. Crew Transfer Vessel - CTV), która służy do transportu personelu pomiędzy lądem a farmą wiatrową offshore i wraz z flotą helikopterów odpowiada za szybką ewakuację personelu na ląd w razie wypadku lub zagrożenia.

Flotę tworzy także statek badawczy offshore (ang. Survey Vessel), który wykonuje pomiary i tworzy mapy na różnych etapach procesu instalacji kabli offshore. Zazwyczaj jest to pierwsza jednostka w procesie instalacji kabli, ponieważ sprawdza projektowane korytarze kablowe na wypadek różnych nieprzewidzianych przeszkód i niezidentyfikowanych obiektów. Ściśle współpracuje z kablowcem oraz jednostką zagłębiającą kable, aby dostarczyć aktualne mapy i zapewnić płynność procesu instalacji kabli offshore.

Grupa PGE przygotowuje się obecnie do budowy morskich farm wiatrowych na Morzu Bałtyckim o łącznej mocy ok. 3,4 GW. Projekt Baltica 2 o mocy ok. 1,5 GW oraz Baltica 3 o mocy ok. 1 GW tworzą Morską Farmę Wiatrową Baltica, która ma plany, by rozpocząć produkcję energii elektrycznej jeszcze w tej dekadzie. PGE realizuje ten projekt we współpracy z Ørsted. Niezależnie od MFW Baltica Grupa PGE planuje również budowę projektu Baltica 1 o mocy około 0,9 GW, którą przewiduje się po roku 2030. Jednocześnie Grupa PGE otrzymała ostateczne decyzje w sprawie PSzW (tzw. pozwoleń na wznoszenie sztucznych wysp) dotyczących pięciu nowych akwenów do zagospodarowania na Bałtyku, które umożliwią wybudowanie w przyszłości kolejnych elektrowni wiatrowych na morzu. Łączny potencjał mocy z nowych obszarów daje PGE ponad 3,9 GW. Biorąc pod uwagę aktualnie rozwijane projekty (Baltica 2 i Baltica 3 oraz Baltica 1) o łącznej mocy ok. 3,4 GW, portfel GK PGE w zakresie offshore wind może wzrosnąć do ponad 7,3 GW w perspektywie 2040 roku.