Roszczenia banków. Czy trzeba będzie płacić za korzystanie z kapitału?

Robert Kiewlicz

7 maja 2021 (artykuł sprzed 3 lat)

Opinie (240)

Najnowszy artykuł na ten temat Banki bez roszczeń "o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału"

Czy banki mogą obciążyć kredytobiorców dodatkowymi kosztami finansowymi z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z kapitału? Czy to tylko próba zniechęcenia konsumentów przed dochodzeniem praw na drodze sądowej?

Frankowicze są nastawieni coraz bardziej bojowo. Po kolejnych wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej aż 50,8 proc. osób (które spłacają jeszcze kredyt i nie są w sporze sądowym z bankiem) zamierza wystąpić z roszczeniem na drogę sądową - wynika z badania UCE RESEARCH i SYNO Poland. Frankowicze muszą się jednak liczyć z reakcją banków, które nadal podnoszą kwestię roszczeń restytucyjnych oraz ostrzegają, że mogą zażądać wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Czy rzeczywiście banki mogą obciążyć kredytobiorców dodatkowymi kosztami finansowymi?

Jak oceniasz spór frankowiczów z bankami?

popieram frankowiczów, każdy powinien walczyć o swoje nie rozumiem całej sprawy i niezbyt się tym interesuję dziwię się frankowiczom - przecież nikt ich do tego nie zmuszał

W orzeczeniu z 29 kwietnia 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE nie wypowiedział się w sprawie zgłaszanych przez banki roszczeń dotyczących wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. TSUE pozostawił tę kwestię do rozstrzygnięcia sądowi krajowemu.

Banki błędnie interpretują zakres roszczeń

- Należy zaznaczyć, że polski sąd odsyłający pytał głównie o kwestię, czy sąd krajowy obowiązany jest pouczyć z urzędu konsumenta o skutkach ustalenia nieważności umowy kredytowej. Wbrew komentarzom płynącym z sektora bankowego TSUE odniósł się w orzeczeniu jedynie zdawkowo co do roszczenia restytucyjnego. Roszczenie to polega na wzajemnym, nominalnym rozliczeniu się stron. Banki błędnie interpretują, że w zakres roszczeń restytucyjnych wchodzi możliwość żądania wynagrodzenia za korzystanie z kapitału - tłumaczy radca prawny Artur Malinowski. - W żadnym razie roszczenia restytucyjnego nie można utożsamiać z jakimkolwiek prawem do wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.

Kredyty frankowe. Uchwała Sądu Najwyższego w sprawie frankowiczów

Jak wyjaśnia Malinowski, strony nieważnej umowy kredytowej - o ile roszczenie banku nie jest przedawnione, o czym wypowie się Sąd Najwyższy 11 maja 2021 r. - winny rozliczyć się nominalnie, czyli bank zwraca kredytobiorcy sumę wpłaconych rat, a kredytobiorca zwraca bankowi wypłaconą kwotę kredytu w złotówkach.

- Przy umowach kredytowych zawieranych w 2007 r. i 2008 r. większość kredytobiorców zbliża się lub spłaciła już w ratach kwotę nominalną kredytu, więc mając na uwadze możliwość potrącenia wzajemnych roszczeń, umowa zostaje rozliczona w całości pomiędzy stronami - wyjaśnia Malinowski.
- Orzeczenie TSUE z 29 kwietnia 2021 r. traktujemy jako kontynuację pozytywnej dla "frankowiczów" linii orzeczniczej. Trybunał w orzeczeniu tym (C-19/20) potwierdził m.in., że w przypadku stwierdzenia, że dany zapis umowny jest częściowo niezgodny z prawem, sąd nie może usunąć z umowy jedynie części danego zapisu, nawet jeżeli w pozostałej części dany zapis jest zgodny z prawem. Ma to znaczenie przede wszystkim w kwestii kredytów znajdujących się obecnie w portfelu banku BPH, w których kurs franka ustalano na podstawie kursu średniego NBP i marży banku. Biorąc pod uwagę to, że marża nie była określona kwotowo ani nie wskazano metod jej ustalenia, bank mógł ustalić jej wysokość w sposób dowolny (natomiast kredytobiorca nie miał możliwości weryfikacji). Orzeczenie TSUE należy zatem interpretować w ten sposób, że cała klauzula umowna, w której określono sposób przeliczenia waluty, jest niezgodna z prawem - komentuje radca prawny Adam Zelent z Kancelarii Prawnej Seneka.

Roszczenia banku za korzystanie z kapitału bezprawne?

Kwestia ewentualnych roszczeń klientów i banków za korzystanie z kapitału nie została rozstrzygnięta w tym postępowaniu, gdyż pytanie dotyczyło obowiązków informacyjnych nakładanych na sądy. Pytanie precyzyjnie zajmujące się tym tematem czeka na rozstrzygnięcie w formie Uchwały Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, która ma być podjęta 11 maja 2021 r.

- Trybunał nie przesądził o możliwości dochodzenia przez banki wynagrodzenia za korzystanie z kapitału przez kredytobiorcę, którego umowa została uznana za nieważną. Tym niemniej aktualne pozostaje stanowisko, że polskie przepisy nie dają bankom podstaw do dochodzenia takich roszczeń. Z całą stanowczością należy podkreślić, że przyznanie takiego uprawnienia stanowiłoby obejście skutku, jakim jest uznanie umowy za nieważną. Biorąc pod uwagę powyższe, roszczenia banków uznać należy za nieuzasadnioną próbę uniknięcia negatywnych konsekwencji płynących z orzeczeń w sprawach frankowych - komentuje Adam Zelent.

Sądy są po stronie frankowiczów

- Do chwili obecnej na brak podstaw prawnych do takich roszczeń wskazuje: Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Finansowy, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta, a pełnomocnik RP Bogusław Majczyna, stwierdził, iż: "Roszczenie banku o bezumowne korzystanie z kapitału po upadku jest bezprawne" - czytamy w stanowisku Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu. - Pośrednio na to wskazuje również TSUE, który w sprawie, gdy to klient oczekiwał takiego wynagrodzenia, uznał je za niezgodne z prawem UE (sygnatura C-301/18). Również w orzeczeniu z 29 kwietnia 2021 r. znajdujemy wskazówkę, iż w grę wchodzą wyłącznie roszczenia restytucyjne, czyli zwrot wypłaconego kapitału. Byłoby to także sprzeczne z odstraszającym celem dyrektywy, ujętym w art. 7.

Banki chcą zniechęcić konsumentów do dochodzenia swoich praw

Jak na razie w sądach nie toczy się zbyt wiele procesów dotyczących roszczeń restytucyjnych i opłaty za korzystanie z kapitału.

- Procesów sądowych dotyczących przedmiotowej kwestii jest niewiele, ale już w zapadłych orzeczeniach sądów widać, że stanowisko banków nie znalazło aprobaty na sali sądowej. W wyrokach sądy wskazują, że w obowiązującym porządku prawnym nie ma takiego przepisu prawa, który by taką możliwość przewidywał, a tym samym roszczenie nie ma podstawy prawnej - tłumaczy Artur Malinowski. - Banki, ustalając wysokość dochodzonego wynagrodzenia, de facto zrównują je z żądaniem odsetek wyliczonych według wysokości stawki WIBOR. Sądy zdecydowanie odrzucają taką koncepcję, podkreślając, że prowadziłaby ona do "reaktywacji" umowy w zakresie odsetek. Podkreśla się również, że reżim odpowiedzialności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia nie przewiduje obowiązku zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.
Według Malinowskiego przyznanie bankom prawa do wynagrodzenia za korzystanie z kapitału w przypadku nieważnej umowy kredytowej zmierzałoby również do zniweczenia ochronnej funkcji przepisów o niedozwolonych postanowieniach umownych.

- Ponadto próba wykreowania takich roszczeń jest sprzeczna z art. 7 Dyrektywy 93/13 stanowiącym o obowiązku zapewnienia stosownych i skutecznych środków mających na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez przedsiębiorców z konsumentami. Możliwość czerpania korzyści z nieważnej umowy przez przedsiębiorcę zniwelowałaby odstraszający charakter norm zawartych w dyrektywie oraz stanowiłaby z pewnością nadużycie prawa. Kierowanie wskazanych roszczeń przez sektor bankowy należy ocenić jak próbę zniechęcenia konsumentów przed dochodzeniem słusznych praw podmiotowych na drodze sądowej.

Robert Kiewliczr.kiewlicz@trojmiasto.pl

Miejsca

Kancelaria Prawna A.Malinowski Gdańsk Oliwa, ul. Antoniego Abrahama 1A lok. 4.06, piętro 3
6.0 Doradztwo prawne 10 miejsce
Kancelaria Seneka Gdańsk, Adama Mickiewicza 16/7
6.0 Doradztwo prawne

Opinie (240) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 15:14

Większość chce sprawiedliwości a mniejszość (frankowiczów) "sprawiedliwości". Ile czasu i środków zmarnowane żeby się mogli po taniości wykpić to aż niewiarygodne.

2 lata
- 1 2
Twoja opinia

Zmień treść

Większość chce sprawiedliwości a mniejszość (frankowiczów) "sprawiedliwości". Ile czasu i środków zmarnowane żeby się mogli po taniości wykpić to aż niewiarygodne.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 15:15

(1)

Kupiłem sztabkę srebra i jest teraz warta mniej niż jak kupowałem. Oddawać moją kasę za ten toksyczny produkt!

2 lata
- 6 4
Twoja opinia

Zmień treść

Kupiłem sztabkę srebra i jest teraz warta mniej niż jak kupowałem. Oddawać moją kasę za ten toksyczny produkt!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-07 15:20
  
  Sztabka srebra czy nawet zakłady u buka to jednak nie kredyt hipoteczny który z założenia nie powinien być instrumentem spekulcyjnym w rękach bankowej hochsztaplerki
  
  2 lata
  - 3 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Sztabka srebra czy nawet zakłady u buka to jednak nie kredyt hipoteczny który z założenia nie powinien być instrumentem spekulcyjnym w rękach bankowej hochsztaplerki
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 15:18

Byl Frank albo nic. (2)

Wyboru nie bylo

2 lata
- 10 4
Twoja opinia

Zmień treść

Wyboru nie bylo
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-07 15:43
  
  (1)
  
  Było: mniejsze mieszkanie.
  
  2 lata
  - 4 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Było: mniejsze mieszkanie.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2021-05-07 16:07
    
    może dla Ciebie mniejsze, a dla innego żadne... Skąd wiesz, że nie kupił jedynie kawalerki?
    
    2 lata
    
    4 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    może dla Ciebie mniejsze, a dla innego żadne... Skąd wiesz, że nie kupił jedynie kawalerki?
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 15:23

Skoro wiecie, że banki robią Was bez wazeliny, to czemu nadal tylu chętnych robić z nimi interesy?

Podpisujecie cyrografy, a potem się dziwicie, że "diabeł" Was wydymał. Gdyby nie te beznadziejne kredyty, to bym dał radę odłożyć kasę na dom/mieszkanie, a dzięki Wam kredyciarze mogę jedynie pomarzyć. Bo dla Was wolność nie ma znaczenia. Sprzedalibyście i własną matkę za marne 40m2. Ha tfu na Was, kredyciarze.

2 lata
- 5 5
Twoja opinia

Zmień treść

Podpisujecie cyrografy, a potem się dziwicie, że "diabeł" Was wydymał. Gdyby nie te beznadziejne kredyty, to bym dał radę odłożyć kasę na dom/mieszkanie, a dzięki Wam kredyciarze mogę jedynie pomarzyć. Bo dla Was wolność nie ma znaczenia. Sprzedalibyście i własną matkę za marne 40m2. Ha tfu na Was, kredyciarze.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 15:28

przecież kredytobiorca płaci już opłatę w formie odsetek, jaką jeszcze wymyśla kwotę żeby doić z ludzi, no żenada, ciągle im kur... mało, nie dość że pożyczyli złotówki to każą oddawać po kursie franka

jaro
2 lata
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

przecież kredytobiorca płaci już opłatę w formie odsetek, jaką jeszcze wymyśla kwotę żeby doić z ludzi, no żenada, ciągle im kur... mało, nie dość że pożyczyli złotówki to każą oddawać po kursie franka
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 15:43

Frank (1)

Brali we frankach to niech płacą we frankach darmozjady

Wkurzony
2 lata
- 5 7
Twoja opinia

Zmień treść

Brali we frankach to niech płacą we frankach darmozjady
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-07 18:22
  
  Mylisz się, nie brali we frankach. Brali w złotówkach, które przeliczono na franki, a potem i tak wypłacono je w złotówkach.
  
  2 lata
  - 3 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Mylisz się, nie brali we frankach. Brali w złotówkach, które przeliczono na franki, a potem i tak wypłacono je w złotówkach.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 16:07

Ugoda z bankiem

Kilka lat temu zaproponowałem bankowi spłatę całego kredytu po kursie 3,80 gdy średni NBP był ok. 3,95 bank mi odpowiedział, że nie jest zainteresowany. Wiec teraz ja nie jestem zainteresowany stanowiskiem banku.

xxxxxxxxxxxxxxxxxxx
2 lata
- 12 2
Twoja opinia

Zmień treść

Kilka lat temu zaproponowałem bankowi spłatę całego kredytu po kursie 3,80 gdy średni NBP był ok. 3,95 bank mi odpowiedział, że nie jest zainteresowany. Wiec teraz ja nie jestem zainteresowany stanowiskiem banku.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 16:44

przez roszczenia frankowiczów

opłaty bankowe są coraz wyższe

2 lata
- 6 3
Twoja opinia

Zmień treść

opłaty bankowe są coraz wyższe
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 17:12

nie ma darmowych obiadków (1)

panowie mecenasowie/ także i panie powinny o tym pamiętać. skoro w oparciu o umowę wybudowano mieszkanie czy inną nieruchomość budynkową to niby jak umowa była nieważna???? postanowienia w określonym zakresie można uznać za nieważne ale nie całą umowę. a szczególnie sytuacja gdzie klient nie posiada zdolności kredytowej w walucie polskiej nagle uzyskuje tę zdolność gdy zastosowana zostaje klauzula indeksacyjna frankowa???? kto kogo oszukał?

2 lata
- 5 4
Twoja opinia

Zmień treść

panowie mecenasowie/ także i panie powinny o tym pamiętać. skoro w oparciu o umowę wybudowano mieszkanie czy inną nieruchomość budynkową to niby jak umowa była nieważna???? postanowienia w określonym zakresie można uznać za nieważne ale nie całą umowę. a szczególnie sytuacja gdzie klient nie posiada zdolności kredytowej w walucie polskiej nagle uzyskuje tę zdolność gdy zastosowana zostaje klauzula indeksacyjna frankowa???? kto kogo oszukał?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-05-07 20:59
  
  Cwany
  
  No i stara prawda... wez kredyt a ptoblem sie jakos rozwiaze
  Uczciwy to frajer.. smierc frajerom!
  
  Los
  2 lata
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  No i stara prawda... wez kredyt a ptoblem sie jakos rozwiaze Uczciwy to frajer.. smierc frajerom!
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-07 18:08

Skandalem jest że frankowiczom nie wylano kubla zimnej wody na głowę jeszcze.

2 lata
- 3 2
Twoja opinia

Zmień treść

Skandalem jest że frankowiczom nie wylano kubla zimnej wody na głowę jeszcze.
Regulamin dodawania opinii